«Ασπίδα» για τα κακοποιημένα παιδιά, το Σωματείο ΕΛΙΖΑ
Αφροδίτη Στάθη: «Από την πρώτη στιγμή ένιωσα ότι αυτό που κάνω είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια δουλειά»
«Σήμερα. Όχι αύριο». Με αυτό το σύνθημα η Αφροδίτη Στάθη και το Σωματείο ΕΛΙΖΑ ενθαρρύνουν τον κόσμο να «σπάσει» τη σιωπή και να αναπτύξει συστηματική δράση ενάντια στην παιδική κακοποίηση. Από όπου και αν προέρχεται. Η Αφροδίτη Στάθη, διευθύντρια του σωματείου «ΕΛΙΖΑ», είναι μια δυναμική γυναίκα που παράγει κοινωνικό έργο, προσπαθώντας να αλλάξει τη ζωή εκείνων που το έχουν πραγματικά ανάγκη. Εδώ και τρία χρόνια έχει αναλάβει τα ηνία της Εταιρίας Κατά της Κακοποίησης του Παιδιού, ΕΛΙΖΑ. Οι σπουδές της στο τμήμα ψυχολογίας του Deree της έδωσαν τα απαραίτητα εφόδια και τη βοήθησαν να πραγματοποιήσει το όνειρό της. Έτσι, σήμερα, σε συνεργασία με την ομάδα της και την πολύτιμη συνδρομή των εθελοντών βοηθά στην πρόληψη και την προστασία κακοποιημένων και παραμελημένων παιδιών, με στόχο να μεγαλώσουν σε ένα ασφαλές περιβάλλον. Η Αφροδίτη μας μίλησε για το πολυεπίπεδο έργο και τη δράση του Σωματείου.
Επιλέξατε να σπουδάσετε ψυχολογία στο Deree. Τι ρόλο διαδραμάτισε η συγκεκριμένη επιλογή στην μετέπειτα πορεία σας, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο;
Σπούδασα στο Deree Ψυχολογία και κατά τη διάρκεια της φοίτησής μου παρακολούθησα μαθήματα και από άλλα πεδία, όπως είναι η διοίκηση επιχειρήσεων και το μάρκετινγκ. Η επιλογή της συγκεκριμένης κατεύθυνσης διεύρυνε τους ορίζοντές μου και με βοήθησε να ανακαλύψω αυτό που πραγματικά ήθελα να κάνω, σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Παράλληλα, από το πρώτο έτος των σπουδών μου ξεκίνησα να εργάζομαι εθελοντικά σε ΜΚΟ που ασχολούνται με παιδιά γιατί ήθελα να δω στην πράξη αυτά που διδάχθηκα. Κάθε έτος της φοίτησής μου συμμετείχα σε εθελοντικές δράσεις, καθότι ήταν κάτι που με γέμιζε. Εργάστηκα ως στέλεχος επιχειρήσεων επί σειρά ετών στους τομείς στρατηγικής, ανάπτυξης και επικοινωνίας ενώ πάντα προτεραιότητά μου ήταν οι ανθρώπινες σχέσεις, η δύναμη της ομάδας και οι ενέργειες με στόχο το κοινό καλό.
Πώς προέκυψε το όνομα του Σωματείου «ΕΛΙΖΑ».
Πρόκειται για την αληθινή ιστορία της Ελίζας (Elisa Izquierdo, 1989 – 1995) , που χαρακτηρίστηκε από τις αρχές της Νέας Υόρκης, ως η «χειρότερη περίπτωση παιδικής κακοποίησης που είχαν δει ποτέ». Χωρισμένοι γονείς, ένας πατέρας που έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε, αλλά δυστυχώς χάθηκε νωρίς. Μια άρρωστη μητέρα, βυθισμένη στα ναρκωτικά και μια «υγιής» πολιτεία στην οποία οι τυπικές διαδικασίες συνθλίβουν την ουσία. Μετά το θάνατο του πατέρα της, η επιμέλεια της Ελίζας δίνεται στη βιολογική της μητέρα. Το παιδί σταματά να πηγαίνει τακτικά στο σχολείο και παύει να χαμογελά όπως τα προηγούμενα χρόνια. Το 1995 η κοινωνία της Νέα Υόρκης συγκλονίζεται από την είδηση του χαμού του κοριτσιού, που πεθαίνει κακοποιημένο σε ηλικία 6 ετών. Η ιστορία της γίνεται εξώφυλλο στο περιοδικό ΤΙΜΕ και η ίδια σύμβολο και αιτία για να υπογραφεί το μανιφέστο «Ποτέ Ξανά» και να θεσπιστεί «Ο Νόμος της Ελίζας», που επανακαθορίζει τις ευθύνες του κράτους και των κοινωνικών υπηρεσιών στα θέματα προστασίας του παιδιού.
Πώς σχετίζεται η παραπάνω ιστορία με την ίδρυση του Σωματείου στην Ελλάδα;
Η ιστορία της Ελίζας, αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη, ώστε οι εμπνευστές του Σωματείου να επιστρέψουν στην Ελλάδα και με τη στενή συνεργασία μίας ομάδας έμπειρων ανθρώπων με το ίδιο όραμα, να υλοποιήσουν μία πολύ ξεχωριστή πρωτοβουλία. Το ΕΛΙΖΑ είναι μία από τις ελάχιστες εξειδικευμένες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις στην Ελλάδα που ασχολούνται με την προστασία και την προαγωγή των δικαιωμάτων των παιδιών που έχουν υποστεί ή κινδυνεύουν να υποστούν κακοποίηση ή παραμέληση και η μόνη που δίνει έμφαση στην προσχολική ηλικία.
Εσείς πώς βρεθήκατε εκεί; Πείτε μας λίγα λόγια για τα πρώτα σας βήματα και τον ρόλο σας σήμερα.
Πριν από περίπου 3 χρόνια ένιωσα ότι είχε έρθει η ώρα να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα. Ήθελα να εργαστώ σε έναν κοινωφελή οργανισμό με παιδιά, αλλά δεν ήξερα κάτι παραπάνω. Έστειλα το βιογραφικό μου σε μία αγγελία που δημοσιεύθηκε σε εφημερίδα και αφορούσε το ΕΛΙΖΑ και αφού πέρασα μια σειρά συνεντεύξεων και αξιολογήσεων προσελήφθην ως Διοικητική Διευθύντρια. Από την πρώτη στιγμή ένιωσα ότι αυτό που κάνω είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια δουλειά. Πιστεύω ότι όλοι μαζί στο ΕΛΙΖΑ θα καταφέρουμε να αλλάξουμε τη ζωή των παιδιών που μας έχουν ανάγκη και είμαι ιδιαίτερα περήφανη που μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα σχεδιάσαμε και ξεκινήσαμε την υλοποίηση δύο εθνικών προγραμμάτων με τη συνεργασία φορέων της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας όπως είναι οι Ιατρικές Σχολές των Πανεπιστημίων YALE & IOWA καθώς και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Μιλήστε μας για τη συνεργασία του Σωματείου με τη μεταπτυχιακή σχολή του τμήματος Ψυχολογίας του Deree.
Από της αρχές του περασμένου ακαδημαϊκού έτους το ΕΛΙΖΑ και το τμήμα Ψυχολογίας του DEREE ξεκίνησαν να εξετάζουν τις δυνατότητες συνεργασίας του σωματείου μας με τα μεταπτυχιακά προγράμματα ψυχολογίας , με το προπτυχιακό πρόγραμμα και την ομάδα των διδασκόντων. Στην αρχή της φετινής χρονιάς συμφωνήσαμε μία συνεργασία που δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές να συνδράμουν στο έργο του ΕΛΙΖΑ. Παράλληλα, αποκτούν πολύτιμη εμπειρία με τη συμμετοχή τους σε δύο πρωτοπόρα εθνικά προγράμματα πρόληψης της παιδικής κακοποίησης και εκπαιδεύονται στην υλοποίηση και την αξιολόγησή τους με βάση διεθνή ερευνητικά πρωτόκολλα. Η μέχρι τώρα συνεργασία τόσο με τους φοιτητές όσο και με τους επιβλέποντες καθηγητές έχει αποδειχθεί πολύ θετική και για τις δύο πλευρές. Η άρτια εκπαίδευση και ο επαγγελματισμός των φοιτητών του τμήματος Ψυχολογίας διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα των προγραμμάτων που αποτελεί το σήμα κατατεθέν των δράσεων του ΕΛΙΖΑ.
Τι εννοούμε με τον όρο κακοποίηση;
Με τον όρο κακοποίηση εννοούμε οποιαδήποτε συμπεριφορά και ενέργεια από έναν μεγάλο προς ένα παιδί που καταλήγει να το βλάψει σωματικά ή και ψυχικά. Για λόγους επικοινωνίας, χωρίζουμε τις μορφές κακοποίησης σε σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική και παραμέληση. Τις περισσότερες φορές, όλα τα παραπάνω συμβαίνουν ταυτόχρονα και ο διαχωρισμός τους είναι δύσκολη υπόθεση. Σε κάθε περίπτωση αυτό που προέχει είναι να ενημερωνόμαστε, να ακούμε τα παιδιά, να μιλάμε μαζί τους και να καλλιεργούμε μια σχέση που δεν κρύβει μυστικά και δεν στηρίζεται στο φόβο και τις τύψεις.
Πώς καταφέρνετε να ευαισθητοποιήσετε και να κινητοποιήσετε τον κόσμο;
Βασικός άξονας του έργου του ΕΛΙΖΑ αποτελεί ο σχεδιασμός και η υλοποίηση Εθνικών Προγραμμάτων που στοχεύουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση της κακοποίησης των παιδιών, όπως είναι η επιμόρφωση επαγγελματιών που έρχονται σε επαφή μαζί τους, καθώς και η εκπαίδευση των παιδιών, ώστε να προστατεύουν τον εαυτό τους από τη σεξουαλική κακοποίηση. Μέσα από το έργο μας προσπαθούμε να συνεισφέρουμε στην ενημέρωση του κοινού, την αναγνώριση της ανάγκης για πρόληψη και παρέμβαση με στόχο την προστασία αλλά και την αντιμετώπιση του φαινομένου. Βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η συνεργασία με την Πολιτεία είναι απαραίτητη. Χρειάζεται να λειτουργούμε συνεργατικά με τους αρμόδιους φορείς ώστε να μπορούμε να ανταλλάσουμε τεχνογνωσία και πόρους.
Πόσο σημαντική είναι η βοήθεια των εθελοντών;
Είναι συγκινητική η στήριξη που έχουμε από εθελοντές όλων των ηλικιών. Από μαθητές Λυκείου που μας βοηθούν στις εκδηλώσεις που έχουν ως στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών, συνταξιούχους που προσφέρουν τη γνώση από το επάγγελμα που εξασκούσαν όπως είναι η μετάφραση κειμένων αλλά και ενεργούς επαγγελματίες που προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους. Αυτό που συνηθίζω να λέω είναι ότι όλοι μπορούν να προσφέρουν εθελοντική εργασία ακόμη και αν έχουν ελάχιστο χρόνο. Το μόνο που χρειάζεται είναι να συμπληρώσουν τη φόρμα ενδιαφέροντος στο site μας eliza.org.gr/ypostirixi/gine-ethelontis-etisi/ και να θυμούνται ότι η εθελοντική εργασία κάνει καλό σε όλους!
Το Σωματείο ΕΛΙΖΑ δεν λαμβάνει καμία επιχορήγηση από Κρατική πηγή και στηρίζεται αποκλειστικά στην Κοινωνία των Πολιτών. Στήριξε το έργο του και βοήθησε τα παιδιά που το έχουν ανάγκη καταθέτοντας στους εξής λογαριασμούς:
Εθνική Τράπεζα Ελλάδος
Αρ. Λογ.: 104 29665226
ΙΒΑΝ: GR 5801101040000010429665226
Alpha Bank
Αρ. Λογ.: 115 002 002 020047
ΙΒΑΝ: GR 9801401150115002002020047
Δείτε τις δράσεις και μάθετε περισσότερα για το ΕΛΙΖΑ στο www.eliza.org.gr ή στη σελίδα του στο Facebook.