Άγκαθα Καρρά: «Ο κόσμος πρέπει να συμπεριφέρεται φυσιολογικά στα άτομα με οπτική αναπηρία»
Η δικηγόρος και αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας και Υπεύθυνη Διεθνών Σχέσεων του Πανελλήνιου Σύνδεσμου Τυφλών παλεύει για την ορατότητα, για την συμπερίληψη, για τα δικαιώματα των ανθρώπων με προβλήματα όρασης. Και τονίζει πως «ο λόγος δημιουργεί κουλτούρα» γι' αυτό πρέπει να μιλάμε και να ενημερώνουμε τον κόσμο για αυτά τα κοινωνικά ζητήματα.
H Άγκαθα τελείωσε το δημοτικό στο ΚΕΑΤ, στο Kέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών. Την τελευταία τάξη του δημοτικού συμμετείχαν σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα, το πρώτο στην Ελλάδα, όπου ενταχθήκαν σε ένα «κανονικό» σχολείο με βλέποντες μαθητές. Τα μισά μαθήματα τα έκανε η δική τους δασκάλα και τα άλλα μισά ο δάσκαλος της τάξης. Αυτό το «μαθητικό πείραμα» αποτέλεσε την αρχή της παράλληλης στήριξης και της ένταξης των μαθητών με οπτική αναπηρία στη χώρα μας. Ήταν 1989 και από τότε μαθητές από το νηπιαγωγείο και το δημοτικό μπορούν να επιλέξουν να παρακολουθήσουν ένα τυπικό σχολείο.
School life
Συνέχισε στο Αρσάκειο, πέρασε στη Νομική σχολή Αθηνών και ολοκλήρωσε και δύο μεταπτυχιακά, ένα στο αστικό και ένα στο Ευρωπαϊκό δίκαιο. Την ενδιέφερε πάντα ο τομέας των ανθρώπινων δικαιωμάτων και σε αυτό δραστηριοποιείται μέχρι και σήμερα τόσο επαγγελματικό όσο και κοινωνικά. «Οι άνθρωποι με οπτική αναπηρία έχουν θεσμοθετημένα δικαιώματα στον εργασιακό τομέα. Μένει μόνο να τα διεκδικήσουν», μας λέει με πάθος. Δραστηριοποιείται και στην Ευρωπαϊκή Ένωση Τυφλών και στη σύνδεση αυτού του φορέα με τα Ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Η Άγκαθα έχει μάθει από μικρή να παλεύει και να διεκδικεί όσα θα κάνουν καλύτερη τη ζωή τη δική της και των συνανθρώπων της καλύτερα. Διεκδικεί ορατότητα, προσβασιμότητα, συμπερίληψη. Ο «λόγος δημιουργεί κουλτούρα και η κουλτούρα γίνεται συμπεριφορά και πράξη» μας λέει και γι’αυτό πρέπει να μιλάμε, για να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο και να ταρακουνήσουμε τους φορείς.
«Παρκάρουν τα μηχανάκια πάνω στα πεζοδρόμια, βγάζουν τα τραπεζοκαθίσματα εκτός οριοθετημένου πλαισίου. Το αποτέλεσμα; Να μην μπορείς να περπατήσεις στον δρόμο αν έχεις καροτσάκι, οπτική αναπηρία, οποιουδήποτε είδος κινητικό πρόβλημα.»
Πώς μπορούμε να φανούμε πιο χρήσιμοι απέναντι στους ανθρώπους με οπτική αναπηρία; «Όλα μαθαίνονται με την τριβή και τη συναναστροφή», εξηγεί η Άγκαθα Καρρά. Υπάρχουν, φυσικά, μικροί απλοί κανόνες. Δεν αγγίζουμε ποτέ έναν τυφλό στον δρόμο χωρίς να του μιλήσουμε πρώτα. Δεν τον οδηγούμε εμείς εκεί που πιστεύουμε ότι θέλει να πάει αλλά τον ρωτάμε για την πορεία του. Προσπαθούμε να απομακρύνουμε τα εμπόδια από το δρόμο του και του συμπεριφερόμαστε όπως πρέπει: ως ένα άτομο με μειωμένη οπτική αντίληψη, όχι με μειωμένες ικανότητες.
«Το ευκταίο θα ήταν να μη χρειάζεται να συζητάμε καν για την οπτική αναπηρία, να είναι κάτι αποδεκτό, κάτι δεδομένο για όλους.»
Συζητάμε για το πώς έχουν εξελιχθεί τα πράγματα από τη δεκαετία του ’80 που εκείνη ήταν παιδί μέχρι και σήμερα και καταλήγουμε στο ίδιο αισιόδοξο συμπέρασμα, η νέα γενιά είναι πιο ανοιχτή απέναντι στη διαφορετικότητα. Με μεγαλύτερη διάθεση να καταλάβει, να αφουγκραστεί τις ξεχωριστές ανάγκες του καθενός. «Δεν ξέρω αν είναι ακριβώς ευαισθητοποιημένη, ξέρω όμως ότι μπορεί να πειστεί ότι ένα άτομο με οπτική αναπηρία μπορεί να είναι σαν και αυτούς.»
Έχουν γίνει και πολλά θετικά πράγματα από πλευράς πολιτείας μέχρι σήμερα. Το πρωτόκολλο συνεργασίας που υπέγραψε η Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τη δημιουργία προσβάσιμων και συμπεριληπτικών πόλεων και εκπαίδευση εκπαιδευτών των ατόμων με οπτική αναπηρία στην κινητικότητα, τον προσανατολισμό και τις δεξιότητες καθημερινής διαβίωσης που εκπονήθηκε από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνική Αλληλεγγύη και βρίσκεται στις τελικές υπογραφές, είναι μερικά από αυτά.
Αυτό που την κάνει κάθε μέρα χαρούμενη την Άγκαθα είναι οι άνθρωποι που αγαπάει. «Με νοιάζει που είναι καλά στην υγεία τους, αυτό με γεμίζει και μου δίνει τα ‘εργαλεία’ να παλέψω για όλα». Εύχομαι στην επόμενη συνέντευξή μας να μη χρειάζεται να παλέψει για τίποτα, να είναι όλα δεδομένα.
Photo credit: Λευτέρης Παρτσάλης
Άκουσε παρακάτω ολόκληρη τη συνέντευξή της:
Δες εδώ ολόκληρο το αφιέρωμα