Αλεξία Μαχαίρα: «Δεν βλέπουμε πλέον την πετυχημένη γυναίκα σαν σπάνιο είδος»

Την Αλεξία Μαχαίρα την είδα από κοντά για πρώτη φορά στο εστιατόριο«Σχεδία Home», του περιοδικού δρόμου «Σχεδία» όταν εξηγούσε πώς ακριβώς η ΑΒ Βασιλόπουλος αποστέλλει στο εστιατόριο ένα μεγάλο αριθμό κοντόληκτων προϊόντων, όπως, φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά, ψωμί, μακαρόνια, ρύζι, δημητριακά, τα οποία είτε πλησιάζουν στην ημερομηνία λήξης τους, είτε η συσκευασία τους δεν είναι κατάλληλη προς πώληση.

Η ΑΒ Βασιλόπουλος, πριν 10 χρόνια, σχεδίασε το μοναδικό ολοκληρωμένο πρόγραμμα δωρεάς προϊόντων, «Τρόφιμα Αγάπης», με στόχο τον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων και η κυρία Μαχαίρα ήταν από την πρώτη στιγμή στο τιμόνι της πρωτοβουλίας αυτής ως Υπεύθυνη Επικοινωνίας και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) στην ΑΒ Βασιλόπουλος. Μία κίνηση αγάπης και ενσυναίσθησης που μας έκανε να τη σκεφτούμε αμέσως για το αφιέρωμά μας για τη φετινή Ημέρα της Γυναίκας που το φετινό θέμα της είναι το «Inspire Inclusion» ή αλλιώς πώς να εμπνεύσουμε συλλογικά και να σφυρηλατήσουμε έναν κόσμο χωρίς αποκλεισμούς για τις γυναίκες

Κυρία Mαχαίρα, η Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας εορτάζεται στις 8 Μαρτίου κάθε χρόνο ως ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Το θέμα της εκστρατείας για το 2024 είναι «Inspire Inclusion» ή αλλιώς ας εμπνεύσουμε συλλογικά και ας σφυρηλατήσουμε έναν κόσμο χωρίς αποκλεισμούς για τις γυναίκες. Ως μια γυναίκα που κατάφερε να διαπρέψει στον κλάδο της, ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να προωθήσετε οπωσδήποτε σήμερα, μήνυμα το οποίο θα πρέπει όλες μας να προωθήσουμε με στόχο την επέκταση της αλυσίδας της αλληλεγγύης και ενδυνάμωσης.

«Αρχικά το οποιοδήποτε μήνυμα θα έπρεπε να το λέμε καθημερινά στον εαυτό μας και να μην περιμένουμε Παγκόσμιες ημέρες για να το θυμηθούμε. Και αν θα ήταν ένα αυτό το μήνυμα, θα ήταν πως "οι γυναίκες μπορούμε και καταφέρνουμε πολλά παραπάνω". Έχουμε το χάρισμα να είμαστε πολύπλευρες και να διαχειριζόμαστε πολλά ταυτόχρονα, καλούμαστε να είμαστε επαγγελματίες, μητέρες, σύντροφοι, φίλες, κόρες κάτι που δεν απαιτείται πάντα από το αντρικό φύλο».

Τι άλλαξε στην επιχειρηματικότητα των γυναικών από μια δεκαετία πριν και που έχουμε φτάσει σήμερα;

Σίγουρα δεν βλέπουμε πλέον την πετυχημένη γυναίκα σαν σπάνιο είδος. Είναι πολλές και έχουν καταφέρει πολλά. Πάντα μπορούσαν, απλά πλέον η κοινωνία είναι πιο ώριμη και οι ίδιες τολμούν περισσότερο. Επίσης, σίγουρα τους δίνονται περισσότερες ευκαιρίες, είτε γιατί «πρέπει», είτε γιατί «είναι σωστό», είτε επειδή πάνω απ’ όλα «μπορούν» και το αξίζουν. Ακόμα και η πολιτεία προσφέρει κίνητρα προς αυτήν την κατεύθυνση. Δείτε πόσα επαγγελματικά δάνεια ή ΕΣΠΑ έχουν ανοίξει μόνο για γυναίκες. Απ’ όπου και να έχει ξεκινήσει αυτή η συμπερίληψη των γυναικών, για μένα σημασία έχει ότι μόνο ωραία πράγματα μπορούμε να δούμε από ενδιαφέρουσες γυναίκες. Το θέμα είναι η συμπερίληψη να μην σταματήσει στο φύλο, αλλά να αφορά τους πάντες υπό οποιαδήποτε μορφή και χρώμα.

Σε οργανωτική βάση, υπάρχουν τρόποι για να διασφαλιστεί ότι οι ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και οι φιλοδοξίες των γυναικών εκτιμώνται και περιλαμβάνονται στο περιβάλλον εργασίας; Υποστηρίζονται ουσιαστικά οι γυναίκες στην ηγεσία και στη λήψη αποφάσεων;

Στην εποχή μας δεν θα έπρεπε καν να το συζητάμε, θα πρέπει να είναι δεδομένο. Και αν δεν είναι, μάλλον κάποιοι έχουν χάσει το αυτονόητο. Οι γυναίκες σε ηγετικές θέσεις μπορούν να προσφέρουν πολλά και να φέρουν αλλαγή και διαφοροποίηση στις ομάδες. Φέρνουν στο τραπέζι συναίσθηση, ένστικτα επιβίωσης πολύ διαφορετικά από αυτά των αντρών. Αρκεί να ενσωματώνονται στον ανδροκρατούμενο κόσμο, μην προσπαθώντας να αλλάξουν το ποιες είναι, για να γίνουν «one of the boys». Και αν το δούμε πιο σφαιρικά, θα έπρεπε όλων οι ανάγκες να υποστηρίζονται ανεξαρτήτως φύλου και να αναπτύσσονται «μυαλά».

Θα μας εκμυστηρευτείτε το δικό σας μυστικό μιας πολυετούς επιτυχημένης στελεχικής εμπειρίας; Ποια πιστεύετε πως είναι τα χαρακτηριστικά ενός leader στον τομέα του;

Η λέξη αυτή μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Μπορεί να απολαύσεις την επιτυχία στις μικρές καθημερινές εργασίες ή μπορεί να την βρεις σε μεγάλα επιτεύγματα. Υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν επιτυχία στα υλικά αγαθά, ενώ άλλοι το αναζητούν με εσωτερική και πνευματική ικανοποίηση. Δεν ξέρω αν υπάρχει «μυστικό» επιτυχίας. Πολλοί είναι οι παράγοντες που παίζουν ρόλο. Η κατάλληλη στιγμή; Ξεκίνησα στο κομμάτι της Βιωσιμότητας όταν ο όρος ήταν άγνωστος για πολλούς και σε μια εταιρεία που το είχε ήδη στο DNA της. Τύχη; Η εταιρία τότε αναζητούσε κάποιον που να μιλάει γαλλικά λόγο της Βελγικής -τότε- μητρικής της εταιρείας. Ιδιοσυγκρασία; Το ποια ήμουν τότε, ταίριαζε με αυτό που αναζητούσαν. Στάση ζωής;

Τρία κριτήρια επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο το μέλλον μιας επιχείρησης: οι δράσεις της ως προς το περιβάλλον, η στάση της ως προς την κοινωνία και η εταιρική διακυβέρνηση που εφαρμόζει- το γνωστό ως ESG (Environmental, Social and Governance). Με τη δική σας εξειδίκευση σας στο κομμάτι της εταιρικής υπευθυνότητας και της βιωσιμότητας (sustainability), ποια είναι η εκτίμησή σας για τη λειτουργία του τρίπτυχου αυτού;

Όταν ξεκίνησα το 2008 να ασχολούμαι με βιωσιμότητα τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Τότε σημαντικά θέματα ήταν να μην μολύνεις το γύρω περιβάλλον σου και να υποστηρίζεις με δωρεές την τοπική κοινωνία. Σήμερα, με την παγκοσμιοποίηση και την κλιματική κρίση έχουμε καταλάβει ότι τα όσα γίνονται δεν αφορούν τη γειτονιά ή τη χώρα στην οποία δραστηριοποιούμαστε, αλλά τον πλανήτη στο σύνολο. Και δυστυχώς ο πλανήτης μας είναι μόνο ένας και κοινός για όλους. Σήμερα, καλούμαστε να γίνουμε «λογιστές» εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, να μετράμε τα χιλιόμετρα των φορτηγών μας, αλλά και όλων των προμηθευτών μας, να ξέρουμε τι τρώνε τα ζώα που εκτρέφονται και πόσα δέντρα κόπηκαν για να καλλιεργηθεί η τροφή τους. Υπάρχουν πολλές παραπάνω απαιτήσεις από όλους: το κράτος, τους φορείς, τους stakeholders, την εταιρεία και φυσικά τους πελάτες μας. Με άλλα λόγια, το τρίπτυχο αυτό είναι πιο σημαντικό από κάθε άλλη εποχή και με κάνει να νοιώθω ακόμα πιο τυχερή που εργάζομαι σε αυτό το κομμάτι και έχω την ευκαιρία να βάλω και εγώ το λιθαράκι μου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των τελευταίων ετών, οι γυναίκες σε υψηλές θέσεις στον ιδιωτικό τομέα πληρώνονται μέχρι τρεις φορές λιγότερο από τους άνδρες στην ίδια θέση. Έχει, ακόμα, παρατηρηθεί ότι το χάσμα των αμοιβών μεταξύ των φύλων διευρύνεται με την ηλικία ενώ κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής σταδιοδρομίας και με την αύξηση των οικογενειακών απαιτήσεων αυξάνεται ακόμα περισσότερο. Μπορούμε να αλλάξουμε τα δεδομένα αυτά και αν ναι πώς μπορεί να επιτευχθεί σε πρακτικό επίπεδο.

Σίγουρα μπορούμε να αλλάξουμε τα δεδομένα, αρκεί να το πιστεύουμε πραγματικά. Αν και οι αμοιβές παραμένουν θέμα ταμπού, το γεγονός ότι σε καίριες θέσεις υπάρχουν πλέον γυναίκες, πιστεύω πως αυτό σιγά, σιγά θα αλλάξει την πραγματικότητα. Μην ξεχνάτε πως υπάρχει μία νέα γενιά, που έρχεται πίσω μας πολύ πιο αποφασισμένη και διεκδικητική, σίγουρα χρειάζεται ακόμα χρόνο και, περαιτέρω, ωρίμανση της αγοράς και της κοινωνίας.

Γιατί εξακολουθεί να είναι κλισέ ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να είναι το ίδιο επιτυχημένη σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο; Σαφέστατα μπορεί να είναι και τα δύο. Το ένα δεν ακυρώνει το άλλο. Θα θέλαμε να μας πείτε δύο λόγια για την οικογένειά σας και πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στο να είστε καλά στην εργασία αλλά και σε κάθε πτυχή της ζωής σας.

Για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω αν την ισορροπία αυτή την έχω πετύχει. Είμαι παντρεμένη και έχω μια κόρη 10 χρονών. Πολύ συχνά νιώθω ότι δεν αφιερώνω τον χρόνο που αξίζει, ούτε στον σύζυγό μου, ούτε στην κόρη μου. Και σίγουρα νιώθω ότι δεν δίνω ποτέ χρόνο στον εαυτό μου. Κάποια στιγμή αντιλαμβάνεσαι απλά πως μετακινείσαι μεταξύ οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, ξεχνώντας συχνά ότι κι εσύ έχεις κάποιες ανάγκες. Και μετά ξαπλώνω και σκέφτομαι πόσο τυχερή είμαι που τα έχω όλα αυτά, ειδικά αν συλλογιστώ τα όσα συμβαίνουν σε οικογένειές σε άλλα μέρη της γης. Άρα, σε δυο λόγια, «είμαι καλά!».

Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση του ψυχικού φορτίου που φέρουν οι εργαζόμενες μητέρες είναι κρίσιμης σημασίας. Διαφαίνεται στο εγγύς μέλλον αλλαγή στον τρόπο αντιμετώπισης των εργαζόμενων μαμάδων και η πραγματική συμπερίληψη τους στο εργασιακό πεδίο.

Δυστυχώς στην Ελλάδα είμαστε πάντα κάποια βήματα πίσω από τις υπόλοιπες χώρες της Δύσης. Είναι δύσκολο να πει κανείς, πόσο άμεσα θα φανεί η ουσιαστική αλλαγή. Το ψυχικό φορτίο είναι κάτι που δεν υπολογίζεται άμεσα και δεν φαίνεται με γυμνό μάτι. Ίσως η τεχνολογία σταθεί αρωγός, αλλά αν πάρουμε για παράδειγμα το ΑΙ, αυτό θα μας βοηθήσει ως γυναίκες να έχουμε περισσότερο ποιοτικό χρόνο;

Και, αν ναι, πώς; Η επιστήμη ίσως δώσει κάποιες λύσεις που δεν έχουμε μέχρι τώρα σκεφτεί; Το ότι ζούμε περισσότερα χρόνια από παλιά είναι θετικό, αλλά οι οικονομικές και κλιματικές συγκυρίες θα μας τα κάνουν χαρούμενα; Ακόμα και η κλιματική κρίση δημιουργεί άγχη που δεν είχαμε παλιά. Πολλά ερωτήματα στα οποία δεν μπορώ να απαντήσω. Θετικό σε όλα αυτά είναι ότι γυναίκες από όλες τις φάσεις της ζωής, είμαστε εδώ σήμερα και μπορούμε να συζητάμε και να μοιραζόμαστε τις εμπειρίες μας, διεκδικώντας ένα καλύτερο αύριο όχι μόνο επαγγελματικό, ούτε μόνο προσωπικό αλλά και για τις επόμενες γενιές που ως γυναίκες καλούμαστε να προστατεύσουμε.

Δες ολόκληρο το αφιέρωμα εδώ