Το παράδοξο της φιλίας: Γιατί ενώ έχουμε φίλους αισθανόμαστε μοναξιά;

Η φιλία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της συναισθηματικής ευημερίας, ωστόσο πρόσφατες μελέτες αποκαλύπτουν κάποιες ενδιαφέρουσες πολυπλοκότητες σχετικά με τις κοινωνικές μας σχέσεις. Σύμφωνα με το American Friendship Project (Pennington, Hall, & Holmstrom, 2024), ενώ πάνω από το 75% των ανθρώπων είναι ικανοποιημένοι με τον αριθμό των φίλων που έχουν, πάνω από το 40% αισθάνονται ότι δεν είναι τόσο κοντά στους φίλους τους όσο θα ήθελαν. Αυτή η ανισότητα εγείρει το ερώτημα: Τι μας εμποδίζει να νιώθουμε πιο κοντά σε αυτούς που θεωρούμε φίλους;

7 σημάδια για να καταλάβεις αν κάποιος σου λέει ψέματα

Οι προκλήσεις της φιλίας στη σύγχρονη εποχή

Ένας σημαντικός λόγος θα μπορούσε να είναι ο φόβος μας για την κριτική ή την ακύρωση. Στο σημερινό κοινωνικό κλίμα, που χαρακτηρίζεται από πολιτική ορθότητα και εύκολη κριτική στα social media, πολλοί άνθρωποι φοβούνται να εκφράσουν ανοιχτά τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Αυτή η ανησυχία μπορεί να δημιουργήσει ένα εμπόδιο στην εμβάθυνση των σχέσεων.

Επιπλέον, ο γρήγορος ρυθμός της σύγχρονης ζωής περιορίζει τις ευκαιρίες για ουσιαστικές, πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπιδράσεις. Είμαστε πιο απασχολημένοι από ποτέ, με αποτέλεσμα να επικοινωνούμε κυρίως μέσω social media και γραπτών μηνυμάτων. Τα μέσα αυτά, ενώ είναι βολικά, συχνά δεν έχουν το βάθος των συνομιλιών της πραγματικής ζωής. Για ορισμένους, το να κάνουν ένα τηλεφώνημα ή να κανονίσουν μια προσωπική συνάντηση μπορεί να τους φαίνεται ενοχλητικό ή αμήχανο σε σύγκριση με την πιο ελεγχόμενη φύση της ψηφιακής επικοινωνίας.

Γιατί το αίσθημα μοναξιάς αυξάνεται παρά την ύπαρξη φίλων

Το αίσθημα μοναξιάς αυξάνεται παρά την ύπαρξη φίλων, και αυτό το παράδοξο μπορεί να εξηγηθεί από την ποιότητα των σχέσεων και τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούμε. Όπως διαβάζουμε στο Psychology Today, παρόλο που το 98% των Αμερικανών έχουν τουλάχιστον έναν φίλο, πολλοί νιώθουν μοναξιά, κυρίως λόγω της ψηφιακής φύσης των σύγχρονων φιλικών σχέσεων. Οι ψηφιακές αλληλεπιδράσεις, μέσω μηνυμάτων ή social media, δεν προσφέρουν την ίδια συναισθηματική σύνδεση με τις προσωπικές συναντήσεις. Αυτό μπορεί να μειώνει τη συχνότητα και την ποιότητα των προσωπικών αλληλεπιδράσεων, οι οποίες είναι κρίσιμες για την ανάπτυξη βαθύτερων σχέσεων και αίσθησης εγγύτητας.

Επίσης, μελέτες δείχνουν ότι, ιδιαίτερα στις νεότερες γενιές, οι συναντήσεις με φίλους στην πραγματική ζωή έχουν μειωθεί σε σύγκριση με παλιότερα (Pennington et al., 2024). Αυτή η τάση συμβάλλει στην αυξανόμενη αποξένωση, αφού η φυσική παρουσία και η προσωπική επικοινωνία προσφέρουν μια πιο ουσιαστική σύνδεση από την επιφανειακή ψηφιακή αλληλεπίδραση.

3 τρόποι να αντιμετωπίσεις τις «κρίσεις ντροπής»

Στρατηγικές για την καταπολέμηση της μοναξιάς

Τι μπορείς να κάνεις για να αντιμετωπίσεις τα συναισθήματα μοναξιάς και να ενισχύσεις τις σχέσεις σου; Ακολουθούν μερικές πρακτικές προτάσεις:

Καθιέρωση τακτικών κοινωνικών συνηθειών: Δημιούργησε ένα τακτικό, χαμηλής πίεσης κοινωνικό γεγονός, όπως ένα εβδομαδιαίο πρωινό ή μια βραδιά παιχνιδιού. Αυτή η ρουτίνα προσφέρει μια φυσική ευκαιρία για στενότερη σύνδεση με τους φίλους σου και διατηρεί ανοιχτή την επικοινωνία.

Προτεραιότητα στην επικοινωνία πρόσωπο με πρόσωπο: Ενώ η ψηφιακή επικοινωνία έχει σημασία, οι προσωπικές συναντήσεις είναι πιο ουσιαστικές. Αν δεν είναι εφικτό να συναντήσεις κάποιον από κοντά, το να αφιερώνεις χρόνο για τηλεφωνήματα μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διατήρηση της σύνδεσης.

Κράτα μια λίστα θεμάτων συζήτησης: Για να κάνεις τις συζητήσεις πιο ενδιαφέρουσες, μπορείς να σημειώνεις θέματα ή ανέκδοτα που θέλεις να μοιραστείς. Αυτό θα βοηθήσει να αποφεύγεις την αμηχανία όταν δεν ξέρεις τι να πεις.

Ανάπτυξε μια λίστα κλήσεων: Έχοντας μια λίστα με άτομα που θέλεις να κρατήσεις επαφή, διευκολύνεις την επικοινωνία όταν έχεις ελεύθερο χρόνο. Έτσι, θα μπορείς να διατηρείς τις σχέσεις σου μακροχρόνια.

Παρόλο που η σύγχρονη τεχνολογία και ο πολυάσχολος τρόπος ζωής κάνουν δύσκολη τη διατήρηση στενών σχέσεων, αν πάρεις σκόπιμα μέτρα, θα δεις σημαντική διαφορά. Δίνοντας προτεραιότητα σε ποιοτικές αλληλεπιδράσεις και δημιουργώντας τακτικές ευκαιρίες για σύνδεση, θα μπορέσεις να βελτιώσεις την κοινωνική σου ευημερία και να καταπολεμήσεις τη μοναξιά.