Πρέπει να φοβόμαστε τον φούρνο μικροκυμάτων;

Τον χρησιμοποιούμε, τον αγαπάμε, είναι χρήσιμος, αλλά τον φοβόμαστε. Υπάρχει όμως κάποια βάση γι' αυτό; Είναι ο φούρνος μικροκυμάτων πραγματικά επιβλαβής;

Πιπεριές τσίλι, επεξεργασμένα κρέατα & άλλα 3 προϊόντα δεν πρέπει να βάζεις στον φούρνο μικροκυμάτων

Πώς λειτουργεί ένας φούρνος μικροκυμάτων;

Στο Physikalische szemle 2005/3, η περιγραφή του τρόπου λειτουργίας των μικροκυμάτων από έναν απλό άνθρωπο είναι εύκολα κατανοητή: "Τα μικροκύματα, τα οποία θερμαίνουν τα τρόφιμά μας αόρατα, είναι εξίσου "συνηθισμένα" ηλεκτρομαγνητικά κύματα όπως το ορατό φως ή τα αόρατα ραδιοκύματα, με τη διαφορά να έγκειται στο μήκος κύματος. Όταν είναι ενεργοποιημένα, η θέρμανση παράγεται από ένα ηλεκτρομαγνητικό κύμα συχνότητας 2,45 GHz στο θάλαμο θέρμανσης. Ωστόσο, μόνο τα υλικά των οποίων τα μόρια είναι πολικά και συνδεδεμένα μεταξύ τους θα θερμανθούν".

Η κατασκευή συσκευών μικροκυμάτων υπόκειται σε πολύ αυστηρές απαιτήσεις ασφαλείας, καθώς η υψηλής έντασης ακτινοβολία μικροκυμάτων είναι επικίνδυνη για τον ανθρώπινο οργανισμό. Επομένως, δεν είναι αβάσιμη η υπόθεση ότι η χρήση μικροκυμάτων μπορεί να έχει ακούσιες συνέπειες για την υγεία.

Ωστόσο, χωρίς εξαίρεση, οι κανονισμοί έχουν σχεδιαστεί για να διασφαλίζουν ότι η ακτινοβολούμενη ενέργεια δεν διαφεύγει από τη συσκευή σε καμία περίπτωση.

Έτσι, η επίσημη θέση είναι ότι καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια κατά τη διαδικασία κατασκευής για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα κατά τη χρήση ενός φούρνου μικροκυμάτων.

Ήταν, όμως, πράγματι τόσο απλό;

Γιατί μερικοί πιστεύουν ότι τα μικροκύματα είναι επιβλαβή;

Τα θεμέλια του κινήματος κατά των μικροκυμάτων συνδέονται με έναν Ελβετό ερευνητή τροφίμων ονόματι Hans Hertel, ο οποίος φέρεται να τάισε οκτώ άτομα με ωμό γάλα και όσπρια μαγειρεμένα σε μικροκύματα επί οκτώ εβδομάδες. Δείγματα αίματος ελήφθησαν από τα άτομα πριν και μετά την κατανάλωση των τροφίμων που είχαν μαγειρευτεί σε φούρνο μικροκυμάτων και φέρεται να διαπιστώθηκαν ορισμένες ανεπιθύμητες ανωμαλίες όταν συγκρίθηκαν τα δείγματα αίματος. Ο Hertel εξήγησε ότι ήταν η ίδια η ακτινοβολία μικροκυμάτων που προκάλεσε αυτές τις ανωμαλίες, καταστρέφοντας τη δομή των μαγειρεμένων τροφίμων μία προς μία.

Μια άλλη μελέτη κατά των μικροκυμάτων, η οποία μπορεί να βρεθεί στο τεύχος του 2002 του περιοδικού The Journal of Natural Science Offprint Form, υποστηρίζει ότι η χρήση μικροκυμάτων μπορεί να προκαλέσει καρκίνο μακροπρόθεσμα. Το άρθρο δεν ισχυρίζεται τίποτα λιγότερο από το ότι αν και η χρήση μικροκυμάτων αρχικά εξοικονομεί χρόνο για να ζεστάνεις τον πρωινό καφέ, αυτό που εξοικονομείς είναι πολλές φορές αυτό που κόβεις από τη ζωή.

Άλλες έρευνες έχουν μετρήσει τα επίπεδα των καρκινογόνων νιτροζαμινών που παράγονται όταν το διατηρημένο κρέας μαγειρεύεται, και κατέληξαν σε ένα εκπληκτικό συμπέρασμα:

Ακόμη και το παραψημένο μπέικον στον φούρνο μικροκυμάτων παρήγαγε τη μισή ποσότητα των βλαβερών ουσιών σε σχέση με το συμβατικό μαγείρεμα.

Το ίδιο αποτέλεσμα προέκυψε και για τα καρκινογόνα ετεροκυκλικά αμινοξέα και τους πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (ο πιο γνωστός από τους οποίους είναι το βενζοπυρένιο) που παράγονται κατά το μαγείρεμα: το μοσχαρίσιο κρέας μαγειρεύτηκε σε μικροκύματα μέχρι ακατάλληλο για κατανάλωση, αλλά δεν διαπιστώθηκε αύξηση των βλαβερών ουσιών. Επιπλέον, οι διαθέσιμες έρευνες δείχνουν ότι η επίδραση του μικροκυμάτων στις πρωτεΐνες δεν είναι χειρότερη από το συμβατικό μαγείρεμα.

Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ των δύο μεθόδων μαγειρέματος όσον αφορά τη διατήρηση της περιεκτικότητας σε ανόργανα άλατα, αν και παραδόξως υπάρχει μια μελέτη που έδειξε το πλεονέκτημα του μαγειρέματος σε φούρνο μικροκυμάτων.

Έχει επίσης διαψευστεί ότι ο φούρνος μικροκυμάτων αυξάνει τον σχηματισμό μεταλλαγμένων λιπαρών, αλλά έχει επίσης αποδειχθεί ότι η περιεκτικότητα του κρέατος σε λίπος μειώνεται περισσότερο στον φούρνο μικροκυμάτων. Ο φούρνος μικροκυμάτων μειώνει την οξείδωση του λίπους, πράγμα που σημαίνει ότι παράγονται λιγότερες ελεύθερες ρίζες. Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι το κρέας διατηρεί καλύτερα την περιεκτικότητά του σε φώσφορο και κάλιο όταν ζεσταίνεται ξανά στον φούρνο μικροκυμάτων. Επιπλέον, η κατάσταση λέγεται ότι είναι καλή και για τις βιταμίνες, καθώς ο χρόνος μαγειρέματος στον φούρνο μικροκυμάτων είναι μικρότερος και επομένως η απώλεια βιταμινών είναι μικρότερη.

Πού βρίσκεται η αλήθεια;

01

02

Όσοι αντιτίθενται στο μαγείρεμα σε φούρνο μικροκυμάτων λένε ότι όλα αυτά είναι μια καλοστημένη οικονομική παρωδία: έξυπνες διαφημιστικές καμπάνιες, η βιομηχανία και το εμπόριο έχουν εξασφαλίσει ότι οι καταναλωτές είναι καλά ενημερωμένοι για τα οφέλη - μόνο τα οφέλη - του μαγειρέματος σε φούρνο μικροκυμάτων και ότι το μόνο που γνωρίζουν γι' αυτό είναι ότι εξοικονομεί χρόνο, είναι βολικό, εύκολο, γρήγορο και ενεργειακά αποδοτικό. Ωστόσο, οι αντίπαλοι λένε ότι ο φούρνος μικροκυμάτων είναι εξαιρετικά επιζήμιος για σημαντικά μέρη του σώματός μας, όπως ο θυρεοειδής αδένας, το ορμονικό σύστημα, το αίμα που κυκλοφορεί στις φλέβες μας, τα χρωμοσώματα και κάθε κύτταρο του σώματός μας.