Κένυα: 4 ιστορίες γυναικών που παρόλες τις δυσκολίες συνεχίζουν να ονειρεύονται
Όταν ονειρεύεσαι να αγοράσεις ένα ψυγείο κι ένα μπλέντερ.
Μέχρι πού μπορούν να σε πάνε τα όνειρα; Μάλλον αναλόγως από πού ξεκινάς. Ίσως, όσο πιο πολλά έχεις στη ζωή σου, τόσο πιο μακριά σε πάνε τα όνειρά σου. Όταν, λοιπόν, ξεκινάς τη ζωή σου με εφιάλτες, τότε, και μόνο το να μπορείς να κλείνεις τα μάτια και να ονειρεύεσαι είναι τεράστια απόσταση.
Στην Κένυα, η βία κατά των γυναικών, οι πρόωροι γάμοι κοριτσιών, οι γυναικοκτονίες, οι βιασμοί συνεχίζουν να μπαίνουν εμπόδιο στα όνειρα εκατομμυρίων γυναικών, ενώ μέσα στις συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία, τα ποσοστά της έμφυλης βίας εκτοξεύτηκαν και παράλληλα η δουλειά των κέντρων στήριξης των γυναικών δυσκόλεψε. Μία από τις δράσεις της ActionAid είναι τα προγράμματα Νέες Γυναίκες της Πόλης, που απευθύνονται σε κορίτσια και γυναίκες 15-29 ετών που ζουν στις υποβαθμισμένες αστικές περιοχές και τις στηρίζουν ώστε να πετύχουν τις αλλαγές που θέλουν στη ζωή τους. Οι ομάδες δραστηριοποιούνται σε έξι περιοχές στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας και δουλεύουν με έναν συντονιστικό πυρήνα 400 ατόμων και αριθμούν συνολικά 4.100 μέλη. Με τη στήριξη της ActionAid οι γυναίκες οργανώνονται σε επιτροπές που διεκδικούν τα δικαιώματά τους από τις τοπικές αρχές. Παράλληλα, στηρίζουν τις γυναίκες που βιώνουν περιστατικά βίας και μοιράζονται τις εμπειρίες τους, ενθαρρύνοντας και τις υπόλοιπες.
Η Nancy ήταν πέντε ετών όταν κακοποιήθηκε σεξουαλικά από τον πατριό της. Το περιστατικό δεν το ανέφερε ποτέ και η ίδια το έσκασε από το σπίτι λίγα χρόνια αργότερα, ζώντας στην απόλυτη φτώχεια και το περιθώριο, ώσπου σε ηλικία 15 ετών έμεινε έγκυος. Από το 2018 είναι μέλος της ομάδας Νέες Γυναίκες στην Πόλη της ActionAid και ήδη νιώθει ότι έχει αλλάξει η ζωή της. Μπορεί και μιλάει ανοιχτά πλέον για τα όσα έζησε, ενθαρρύνοντας και στηρίζοντας κι άλλες γυναίκες. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου. Όπως λέει και η ίδια: «Πέρασα τόσες δυσκολίες και δεν είχα ιδέα ότι αν σε βιάσουν πρέπει να το καταγγείλεις. Και αν αυτό το άτομο σε χτυπήσει, πάλι πρέπει να το αναφέρεις».
Δυναμικό μέλος των ομάδων, η 29χρονη Shakira σε τίποτα δεν θυμίζει τη φοβισμένη γυναίκα που υφίστατο συστηματικά ενδοοικογενειακή βία από τους συντρόφους της. Στο πλαίσιο του προγράμματος, οργανώνει σεμινάρια επιχειρηματικότητας για γυναίκες, ώστε να ξεκινήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις και να αποκτήσουν εισόδημα. Όσο για το όνειρό της: «Θα ήθελα να ζω σε έναν κόσμο όπου είμαι ελεύθερη και γνωρίζω τα δικαιώματά μου και αν μου συμπεριφέρονται άσχημα ή με κακοποιούν, να μπορώ να χρησιμοποιήσω τα κατάλληλα μέσα ώσπου να λύσω το πρόβλημα».
Η 29χρονη Amina είναι μέντορας των κοριτσιών, ενημερώνοντας για τα δικαιώματα, για τους παιδικούς γάμους και για τους ασφαλείς χώρους για κορίτσια, όπου μπορούν να συγκεντρώνονται και να μαθαίνουν για την υγιεινή και την αναπαραγωγική τους υγεία. Έχοντας χάσει τους γονείς της, μεγάλωσε αυτή και η αδερφή της με τη γιαγιά και τους δύο θείους, οι οποίοι τις κακοποιούσαν και τις δυο. Τα κορίτσια φοβούνταν και ντρέπονταν να μιλήσουν, μεγαλώνοντας στη φυλακή της σιωπής. «Ένιωσα σα να ήμουν σε κλουβί και τώρα ελευθερώθηκα. Τώρα μιλάω παντού ανοιχτά και νιώθω ότι μπορώ να χρησιμοποιήσω τη δύναμή μου για να βοηθήσω άλλα κορίτσια».
Το σκληρό πρόσωπο της ζωής το αντίκρισε η Mai στα 13 της, στον δρόμο για το σχολείο. Έπεσε θύμα βιασμού και όπως τα περισσότερα κορίτσια, δεν μίλησε σε κανέναν. Μάλιστα βούτηξε μόνη της σε έναν λάκκο από λάσπη για να δικαιολογηθεί για τη σκισμένη ποδιά της και τα βρώμικα ρούχα της. Ήρθε σε επαφή με το πρόγραμμα το 2019 και έκτοτε μιλάει ανοιχτά για την εμπειρία της, συμβουλεύοντας τα υπόλοιπα κορίτσια, ενώ η ίδια παρακολουθεί σε εβδομαδιαία βάση συμβουλευτική μέσω του προγράμματος της ActionAid «Πρόσβαση στη Δικαιοσύνη». Ονειρεύεται ένα μέλλον με ίσες ευκαιρίες για άνδρες και γυναίκες και στα 19 της χρόνια έχει ήδη έτοιμο το επιχειρηματικό της πλάνο: «Θα ήθελα οι γυναίκες να είναι στο ίδιο επίπεδο με τους άνδρες. Όχι να παίρνουν εκείνοι μεγαλύτερο μισθό για την ίδια δουλειά. Εγώ θα ήθελα να ξεκινήσω μια μικρή επιχείρηση και να πουλάω φρέσκους χυμούς. Μαζεύω λεφτά και ελπίζω να μπορέσω να αγοράσω ένα μπλέντερ κι ένα ψυγείο».
Ιστορίες σαν κι αυτές συναντάς συνέχεια μέσα από τα προγράμματα στήριξης των γυναικών στην ActionAid. Μέσα από την τραγική τους πλευρά, δίνουν θάρρος ότι τα όνειρα μπορούν να συνεχίζονται, ακόμα και μετά από τους χειρότερους εφιάλτες.