Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας: Το σύνδρομο Long-Covid και το κυνήγι της ευτυχίας εν μέσω πολέμου

Ανανεώθηκε: 20 Μαρτίου 2022

Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας: Το σύνδρομο Long-Covid και το κυνήγι της ευτυχίας εν μέσω πολέμου

Η ευτυχία δεν είναι κάτι μεγάλο, αλλά αποτελείται από μικρές καθημερινές στιγμές που τις δημιουργούμε μέσα από τις επιλογές μας…

«Δύο χρόνια κορoνοϊού, δύο χρόνια πανδημίας. Σαν χθες μου φαίνονται οι εικόνες που παρακολουθούσαμε στην τηλεόραση γι αυτόν το νέο ιό που απειλεί τη ζωή μας και όλα όσα ξέραμε και είχαμε ως δεδομένα. Δύο χρόνια μετά, με την πανδημία να έχει πέσει σε δεύτερη μοίρα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, εξακολουθεί όμως να είναι εδώ, έστω και κάπως αποδυναμωμένη, με εμβόλια, φάρμακα αλλά και μεταλλάξεις που φαίνεται να την εξασθενούν – τουλάχιστον για την ώρα», τονίζει η ειδικός Μαρίνα Μόσχα.

Μελέτες αναφέρονται στο Long-Covid σύνδρομο με σωματικά συμπτώματα και επιπλοκές. Τι γίνεται όμως με την ψυχολογία μας;

Ξέρουμε όλοι μας πως όταν το σώμα υποφέρει, αργά ή γρήγορα θα υποφέρει και η ψυχή μας και το αντίστροφο φυσικά. Μάθαμε πόσο αυξήθηκε η χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων σε αυτά τα δύο χρόνια, όπως και η κατάθλιψη, το άγχος, οι ψυχοσωματικές διαταραχές, οι φοβίες, η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Σαν να μην φτάνει ο Covid, είναι ο Long-Covid πλέον που χρειάζεται αντιμετώπιση για να μην έχει καταστροφικό αντίκτυπο στις ζωές μας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που οι περισσότεροι ειδικοί ψυχικής υγείας κάνουν λόγο για την ευαισθητοποίηση τη γνώση αλλά και τη στάση απέναντι σε παθήσεις με μακροπρόθεσμες συνέπειες. Κάποιοι δικαιολογούν το σύνδρομο ως μία προσπάθεια του ίδιου του οργανισμού να εξοικονομήσει ενέργεια έτσι ώστε να ξεκουραστεί μέχρι να αναρρώσει αργά αργά, στηρίζεται δηλαδή στην ομοιόσταση. Παρόλα αυτά, λίγα είναι γνωστά ακόμα, προφανώς στην πορεία θα υπάρξουν περισσότερα στοιχεία.

Τι είναι το σύνδρομο Long-Covid;

Έχει παρατηρηθεί ότι μπορεί να κάνει την εμφάνισή του αμέσως ή σταδιακά μετά τη μόλυνση από Covid-19 ή ακόμη και μετά από μια περίοδο φαινομενικής ανάρρωσης. Περιλαμβάνει πολλαπλά σωματικά συμπτώματα, πιο συνηθισμένα από τα οποία φαίνεται να είναι η νοητική και σωματική κόπωση, η δύσπνοια, οι γνωστικές αλλαγές (δυσκολία συγκέντρωσης, εναλλαγή μεταξύ εργασιών, εύρεση λέξεων και δυσκολίες μνήμης), χρόνιος πόνος (συνήθως πόνος στις αρθρώσεις), αίσθημα παλμών και ζάλη σύμφωνα με τους ερευνητές. Φαίνεται λοιπόν πως πρόκειται για μια σύνθετη, πολύ-συστημική ασθένεια, όπου μάλλον οι ολιστικές παρεμβάσεις είναι πιθανό πιο κατάλληλες και χρήσιμες.

Ο ρόλος της ψυχολογίας

Αυτό που χρειάζεται ο κάθε άνθρωπος, πόσο μάλλον εκείνος με το συγκεκριμένο σύνδρομο είναι να έχει βελτίωση της λειτουργικότητάς του και της ποιότητας ζωής. Η βοήθεια ειδικού ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει καθώς θα υπάρχει «ένα αυτί» για εκείνον που πάσχει, χωρίς κριτική και στιγματισμό, καθώς είναι πιθανό στο περιβάλλον να μην μπορούν να καταλάβουν γιατί να νιώθει ακόμη αδυναμία ή να εμφανίζει μειωμένες γνωστικές λειτουργίες ο πάσχων ή ακόμη να πιστεύουν ότι «το κάνει επίτηδες» για να αποκτήσει δευτερογενή οφέλη ή για να τον προσέξουν.

Ασφαλώς και χρειάζεται στήριξη το άτομο για να αποκτήσει και πάλι αυτοδιαχείριση και να προσαρμοστεί ξανά στο περιβάλλον του. Επειδή δεν είναι εύκολο όλο αυτό, εφόσον χρειάζονται και μεγάλα αποθέματα υπομονής, καλό είναι για όποιον βρίσκεται σε αυτή τη φάση να προσπαθήσει και από μόνος του να φροντίσει τον εαυτό του, μαζί με την βοήθεια ειδικών διαφόρων ειδικοτήτων. Για παράδειγμα, μπορεί ένας ειδικός ψυχικής υγείας να βοηθήσει να ξεπεραστούν πρόσθετες δυσκολίες που σχετίζονται με τον Covid, όπως η θλίψη ή η διαταραχή μετατραυματικού στρες, φοβία, κλπ. Η φροντίδα εαυτού όμως επίσης μπορεί να φέρει καλά αποτελέσματα συνδυαστικά.

Παγκόσμια ημέρα ευτυχίας

Μιας που μιλάμε για την φροντίδα εαυτού και αναφερόμαστε σε ένα θέμα που έχει να κάνει με την ποιότητα ζωής και καλύτερη λειτουργικότητα, χρειάζεται να αναφερθούμε και στην ανάγκη που έχουμε να νιώθουμε ευτυχισμένοι και ικανοποιημένοι από την ζωή μας. Και όταν μιλάμε για ευτυχία, μην πάει το μυαλό στην «απόλυτη ευτυχία», όπου «πρέπει να είμαι πάντα ευτυχισμένος και χαρούμενος και χαμογελαστός και…, και…» δεν υπάρχει κάτι τέτοιο.

Μιλάμε για εκείνες τις στιγμές ευτυχίας που στο σύνολό τους ανεβάζουν την διάθεσή μας, μας βοηθούν να έχουμε καλύτερη σχέση με τον εαυτό μας – εδώ πηγαίνει και η φροντίδα εαυτού, αλλά και με τους άλλους… Η ευτυχία δεν είναι κάτι μεγάλο, αλλά αποτελείται από μικρές καθημερινές στιγμές που τις δημιουργούμε μέσα από τις επιλογές μας…

Κατασκευάζουμε» την ευτυχία μας, την χτίζουμε σε καθημερινή βάση, κάνοντας επιλογές που μας ταιριάζουν και μας δίνουν έστω και ένα μικρό κομματάκι χαράς, βάζοντας το λιθαράκι για κάτι μεγαλύτερο και με διάρκεια, για μία ζωή με νόημα.

Έρευνες έχουν δείξει πως η ευτυχία ενός ανθρώπου καθορίζεται κυρίως από την προσωπικότητα, τον τρόπο σκέψης, την αναγνώριση του συναισθήματος και την συμπεριφορά του. Άρα, είναι μία κατάσταση που μπορεί να μάθει κάποιος να ζει πιο ευτυχισμένος.

Παράγοντες που μας κάνουν ευτυχισμένους;

Η ευτυχία είναι συνδυασμός:
• της παρούσας βιωματικής εμπειρίας με
• την γενικότερη ικανοποίηση της ζωής που παίρνουμε στη ζωή μας.

Το πώς θα αξιολογήσουμε την βιωματική μας εμπειρία, έχει να κάνει με το πώς την βιώνουμε στο παρόν και είναι μία καθαρά υποκειμενική υπόθεση. Η συνολική εκτίμηση της ικανοποίησης που παίρνουμε από τη ζωή μας αντίστοιχα, έχει να κάνει με την ικανοποίηση από τις σχέσεις μας, τα επιτεύγματά μας και τα βιώματά μας.

Ευχαριστούμε τη Μαρίνα Μόσχα, ψυχολόγο, MA Κλινικής Ψυχολογίας, ψυχοθεραπεύτρια και μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας
https://marinamoscha.wordpress.com
https://www.facebook.com/marinamoscha