MadClip: Ένας χρόνος από το τροχαίο που του στέρησε τη ζωή και η οδική παιδεία παραμένει ζητούμενο

«Mου αρέσει η ταχύτητα, σωστό ή λάθος θα ο κρίνει όποιος θα το κρίνει», είχε πει ο MadClip που πριν έναν χρόνο, στα 34 χρόνια του βρήκε τραγικό θάνατο μέσα στο αυτοκίνητο που ο ίδιος λάτρευε.

Το τροχαίο ατύχημα έγινε στις 2 Σεπτεμβρίου 2021 και ώρα 02:15 στη λεωφόρο Αθήνας στο ύψος της οδού Φανερωμένης στη Βουλιαγμένη. Το όχημα, με κατεύθυνση προς Πειραιά, εξετράπη της πορείας του και προσέκρουσε στο κράσπεδο της διαχωριστικής νησίδας και σε μεταλλικό φωτεινό στύλο.

Έναν χρόνο μετά και γνωρίζουμε πως το δυστύχημα οφείλεται σε απώλεια ελέγχου του οχήματος από τον οδηγό.

«Ήταν η άτυχη στιγμή, ούτε κόντρες, ούτε αλκοόλ, ούτε ναρκωτικά. Ήταν η κακιά στιγμή, για κάποιον λόγο του έφυγε το όχημα. Προσπάθησε να κάνει ανάποδο τιμόνι, πάτησε ενστικτωδώς το φρένο, με αποτέλεσμα να κάνει μια στροφή 180 μοιρών και να καρφωθεί στην κολώνα. Δεν ισχύει ότι έκανε κόντρες», τόνισε πριν λίγο καιρό ο πραγματογνώμονας της οικογένειας του τράπερ, Παναγιώτης Μαδιάς.

Σύμφωνα με την Τροχαία και το διαβιβαστικό, στο οδόστρωμα δεν υπήρχαν νερά ή λάδια, ενώ ο MadClip, σύμφωνα με την εξέταση που έγινε στο αίμα του, δεν είχε κάνει χρήση ναρκωτικών και το αίμα του περιείχε οινόπνευμα 0,86 g/l.

Με άλλα λόγια, αυτή η λατρεία του MadClip για την ταχύτητα, έμελε να του κοστίσει τη ζωή. Και δεν είναι μόνο ο Αναστασόπουλος. Στη μακρά ιστορία της χώρας μας, τραγικά τροχαία όπως εκείνο του Παντελή Παντελίδη, του Γιώργου Βακάκη, του Τζώρτζη Μονογυιού αλλά και τα υπόλοιπα ατυχήματα ή δυστυχήματα στην άσφαλτο στους δρόμους της χώρας μας, συμβαίνουν καθημερινά και βυθίζουν στο πένθος ολόκληρες οικογένειες.

Ζητήσαμε από το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» και από την Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά,Πρόεδρο του ΔΣ του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» να μας εξηγήσει τι ακριβώς συμβαίνει στον τρόπο που κινούνται οι Έλληνες οδηγοί, που υπάρχει έλλειμμα οδηγικής παιδείας και συμπεριφοράς και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να αλλάξουμε την κατάσταση και γιατί όχι και τη νοοτροπία των νέων παιδιών που θα γίνουν οι αυριανοί οδηγοί στους ελληνικούς δρόμους.

Το όνειρο κάθε νέου παιδιού είναι σήμερα ένα ακριβό και γρήγορο αυτοκίνητο. Έχουμε τους δρόμους και τις γνώσεις οδήγησης για να τρέχουμε με ένα τέτοιο αυτοκίνητο, ακόμα κι αν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα γι΄αυτό;

«Η εξασφάλιση ενός καλύτερου οδικού δικτύου με περισσότερα χιλιόμετρα αυτοκινητοδρόμων και συνθηκών που μπορούν να διορθώσουν το ενδεχόμενο λάθος ενός οδηγού, καθώς και η κατάσταση του οδικού δικτύου που συχνά στη χώρα μας χρήζει παρεμβάσεων και συντήρησης είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για την πρόληψη των τροχαίων συγκρούσεων.

Είναι ιδιαίτερα κρίσιμο το γεγονός ότι ακόμη και με ιδανικές συνθήκες, ο άνθρωπος βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής και της ευθύνης. Ακόμη και στην περίπτωση που η υποδομή παρείχε τη δυνατότητα σε νέους να χρησιμοποιούν γρήγορα οχήματα, η οδική τους συμπεριφορά θα ήταν απόρροια πολλών παραγόντων ένας από τους οποίους είναι η παιδεία που έχουν ή όχι διαμορφώσει γύρω από θέματα οδικής ασφάλειας. Οι καλύτεροι δρόμοι μπορούν να γίνουν δικαιολογία για υπερβολικές ταχύτητες και επικίνδυνες συμπεριφορές όταν η νοοτροπία των οδηγών υστερεί παιδείας και ωριμότητας. Και εδώ δεν μιλάμε μόνο για γνώσεις και οδηγικές δεξιότητες αλλά για κοινωνικές δεξιότητες και πίστη σε αξίες που είναι και πιο σημαντικές: σεβασμός των κανόνων, υπευθυνότητα και κυρίως αναγνώριση και σεβασμό του άλλου.

Επίσης, η ανώριμη συμπεριφορά επηρεάζεται και από την ηλικία. Έτσι, για τους νέους χρήστες του οδικού δικτύου, παράγοντες κινδύνου για τροχαία σύγκρουση αποτελούν η ανάληψη ρίσκου (ιδιαίτερα ανεπτυγμένη σε νεαρές ηλικίες με πιθανά επακόλουθα την παρορμητικότητα και παραβατικές συμπεριφορές), η αίσθηση των νέων ότι είναι άτρωτοι, η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση της οικογένειας (όσοι προέρχονται από χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο), η έλλειψη εμπειρίας και η έντονη συναισθηματική κατάσταση (π.χ. θυμός, λύπη)».

Τι πρέπει να αλλάξει άμεσα και πρακτικά στη συμπεριφορά μας στο δρόμο, πίσω από το τιμόνι αλλά και ως πεζοί.

«Αυτό που πρέπει σίγουρα να αλλάξει είναι η νοοτροπία μας σαν οδηγοί αλλά και ως συνοδηγοί και ως πεζοί. Η αλλαγή είναι ζήτημα παιδείας και διαμόρφωσης κουλτούρας οδικής ασφάλειας, κάτι το οποίο απαιτεί χρόνο. Η ένταξη προγραμμάτων εκπαίδευσης στον κορμό του σχολικού προγράμματος είναι ένας τρόπος που μπορεί να καλλιεργήσει με καθοριστικό τρόπο μια ορθή αντίληψη και χρήση του οδικού δικτύου ήδη από την προσχολική και σχολική ηλικία.

Επίσης, οι καμπάνιες ευαισθητοποίησης παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο ιδιαίτερα όταν έχουν σαν κύρια συστατικά τον αλληλοσεβασμό των άλλων χρηστών του οδικού δικτύου. Πολλές τροχαίες συγκρούσεις είναι δυνατόν να προκύψουν είτε από παραβιάσεις κανόνων, είτε από εσφαλμένες εκτιμήσεις που δεν συνυπολογίζουν τους υπόλοιπους χρήστες του οδικού δικτύου και δη τις ευάλωτες ομάδες (πεζούς, μοτοσικλετιστές, ποδηλάτες, παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με αναπηρία).

Φυσικά κάθε εκστρατεία που θέλει να αλλάξει συμπεριφορές θα πρέπει να συνοδεύεται και από επαρκή αστυνόμευση. Η επιβολή αυστηρών μέτρων και η εφαρμογή του νόμου κυρίως με συστηματική επιτήρηση για ενδεχόμενες παραβάσεις είναι ένα σημαντικό μέτρο με άμεσα αποτελέσματα για την αντιμετώπιση των θανάτων από τροχαία. Η αυστηροποίηση και εφαρμογή των νόμιμων ορίων συγκέντρωσης αλκοόλ στο αίμα (BAC) και η βελτίωση της παρεχόμενης βοήθειας σε όσους εντοπίζονται με προβλήματα αλκοόλ και ουσιών μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη αυτών των θανάτων».

Πόσο επικίνδυνοι οδηγοί είναι τελικά οι Έλληνες;

«Στη χώρα μας, οι θάνατοι νέων ηλικίας 15-30 ετών, μεταξύ 2017-2019 ξεπέρασαν κατά πολύ τον αριθμό της Ε.Ε. (90 θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους στην Ελλάδα σε σύγκριση με το Μ.Ο. 67 θανάτων ανά 100.000 στο σύνολο 25 χωρών της Ε.Ε.), ειδικά, όσον αφορά σε θανάτους νέων ανδρών από τροχαίες συγκρούσεις.

Οι τροχαίες συγκρούσεις αποτελούν την κυριότερη αιτία θανάτου για τους νέους σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι νέοι είναι ομάδα υψηλού κινδύνου σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC, 2021), κυρίως λόγω απειρίας και ανωριμότητας αλλά και για λόγους που συνδέονται με την ηλικία π.χ. πιο πιθανή η παρορμητική συμπεριφορά. Στην Ελλάδα, μεγάλο ποσοστό των νέων ηλικίας 18 έως 30 ετών που έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτό είχαν άνω του νόμιμου ορίου αλκοολαιμίας (43% για την περίοδο 2017-2018), δεν φορούσαν ζώνη ασφαλείας σε ΙΧ όχημα (88% για το 2019) και, όσον αφορά στους μοτοσικλετιστές, δεν φορούσαν κράνος (66% για το 2018).

Τι πρέπει να αλλάξει στην εκπαίδευση των Ελλήνων οδηγών για να έχουμε λιγότερους θανάτους στην άσφαλτο;

«Όπως αναφέρθηκε, η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση σε θέματα οδικής ασφάλειας είναι ένα ζήτημα που ξεκινάει ήδη από την οικογένεια, μέσω των γονεϊκών προτύπων που διαμορφώνουν συμπεριφορές και πρέπει να συνεχίζεται στα σχολεία μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν τα παιδιά, κατά τις ηλικίες που διαμορφώνουν συμπεριφορές ή πλάθουν χαρακτήρα, να παρακολουθούν κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα. Επιπλέον, η δια βίου εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των ενηλίκων μέσα από προγράμματα που στοχεύουν στη βελτίωση της οδικής τους συμπεριφοράς είτε ως οδηγοί (ΙΧ οχημάτων, μοτοσικλετών, ποδηλάτων) είτε ως επιβάτες και πεζοί θα ενίσχυε περαιτέρω την οδική ασφάλεια.

Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» εδώ και 17 χρόνια, εφαρμόζει εξειδικευμένα προγράμματα με στόχο την καλλιέργεια μιας κουλτούρας οδικής ασφάλειας, με έμφαση σε μια σειρά από θέματα όπως η χρήση ζώνης ασφαλείας, η χρήση κράνους από μοτοσικλετιστές, η τήρηση των ορίων ταχύτητας, η αποφυγή απόσπασης προσοχής (χρήση κινητού, δυνατή μουσική) και οδήγησης υπό την επήρεια μέθης, κόπωσης ή ουσιών, καθώς και μια σειρά από ζητήματα που αφορούν στη χρήση του μέσου (π.χ. απόσταση ακινητοποίησης, επικίνδυνοι ελιγμοί κ.λπ.). Με όραμα μας ένα κόσμο χωρίς τροχαία δυστυχήματα, στόχος του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» παραμένει η υιοθέτηση κατάλληλων οδικών συμπεριφορών από όλες και όλους τις/τους Έλληνες έτσι ώστε να μην χάνονται άλλες ανθρώπινες ζωές στην άσφαλτο, ένα ζήτημα που πλήττει την οικογένεια, την κοινωνία και αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη του τόπου μας. Γιατί αξίζουμε και έχουμε δικαίωμα και ανάγκη να κινούμαστε στο δρόμο με ασφάλεια».

* Ευχαριστούμε το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς»
και την πρόεδρο Δ.Σ Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά για την πολύτιμη βοήθειά τους.