Πώς ζει σήμερα σε ένα δυάρι μια πολύτεκνη οικογένεια προσφύγων από τη Συρία;

Σκέψου ότι για κάποιο λόγο -μεγαλύτερο από σένα και τις επιθυμίες σου- θα πρέπει να εγκαταλείψεις το σπίτι που μεγάλωσες, τον τόπο που έζησες όλα σου τα χρόνια, το μέρος που είναι θαμμένοι οι γονείς σου.
Θα πρέπει να χωρέσεις όλη σου τη ζωή σε μια βαλίτσα. Πώς θα το κάνεις αυτό; Πώς θα επιλέξεις τι να πάρεις μαζί σου; Θα πάρεις μήπως τις φωτογραφίες των γονιών σου ή ένα συναισθηματικό αντικείμενο; Μάλλον όχι, δεν έχεις την πολυτέλεια των αναμνήσεων όταν πρόκειται για πρακτικά ζητήματα, γιατί όταν κρυώνεις ή όταν περπατάς χιλιόμετρα, θα χρειαστείς ένα πανωφόρι που θα σε κρατάει ζεστό, ένα παραπανήσιο ζευγάρι παπούτσια ή μια κουβέρτα για το μωρό σου.

Σήμερα, 20 Ιουνίου είναι η Παγκόσμια ημέρα προσφύγων, των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, όπως ο Εντρίς και η Ροζάν που μέχρι πρόσφατα είχαν μια «φυσιολογική» ζωή στη πόλη Αλέπο της Συρίας. Μέχρι που ξεκίνησε η εμφύλια σύρραξη, που ανάγκασε 1.4 εκατομμύρια ανθρώπους να αφήσουν πίσω τους σπίτια, συγγενείς, φίλους... την αξιοπρέπειά τους.

Ο Εντρίς, η Ροζάν και τα 5 τους παιδιά ζουν σε ένα μικρό δυάρι στην Αχαρνών που βλέπει σε ένα σκοτεινό ακάλυπτο. Ο άνθρωπος που με οδήγησε εκεί, είναι ο Δρ. Μααρούφ, ένας καρδιολόγος από τη Συρία που ζει στην Ελλάδα εδώ και 28 χρόνια και βοηθάει τους συμπατριώτες του, όσο μπορεί, ηθικά, συναισθηματικά και οικονομικά.

Μπαίνω στο μικρό διαμέρισμα που μυρίζει χλωρίνη, κρατώντας ένα κουτί με γλυκά και μπισκότα. Ξέρω ότι μπορεί να αντιμετώπισαν, το όχι και τόσο φιλικό πρόσωπο των Ελλήνων, που όλοι μας τη ζωή ήμασταν παράδειγμα φιλοξενίας σε όλο τον κόσμο, μέχρι που η κρίση έβγαλε από μέσα μας το απάνθρωπο πρόσωπο της ξενοφοβίας, ακόμη και σε εκείνους που είδαν τα σπίτια τους γκρεμισμένα και που βρέθηκαν στην Ελλάδα, χωρίς στην πραγματικότητα να το θέλουν. Νόμισα ότι με τα μπισκότα θα μπορούσα να γλυκάνω λίγο τις δύσκολες στιγμές τους και να αλλάξω όσο μπορώ την εικόνα μας. Γιατί εγώ ξέρω πώς οι Έλληνες μέσα στη γκρίνια στις φωνές, στις απειλές και στην οργή τους, δεν θα άφηναν ποτέ το κακό να κερδίσει, δεν θα άφηναν ποτέ μια πολύτεκνη οικογένεια να πεινάσει. Εγώ το ξέρω, εκείνοι δεν το ξέρουν.

Το σπίτι όλο και όλο ένα χολ και ένα δωμάτιο. Τα ανοιχτά παράθυρα βλέπουν στον τοίχο στον ακάλυπτο. Τα παιδιά είναι ξυπόλητα, αλλά με καθαρά και περιποιημένα ρούχα. Το μικρότερο είναι ενάμιση ετών και το μεγαλύτερο 15. Με κοιτάνε από πάνω μέχρι κάτω και σκύβω το κεφάλι. Ντρέπομαι. Είναι από εκείνες τις στιγμές που σε κατακλύζει το ενοχικό συναίσθημα. Εσύ έχεις 5 πράγματα, ενώ αυτοί δεν έχουν τίποτε. Δεν φταις, αλλά φταις... δεν παλεύεται.
Η Ροζάν είναι σε προχωρημένη εγκυμοσύνη. Είναι στον 9ο μήνα και περιμένει δίδυμα. Χαμογελά συνεσταλμένα ,αλλά εγώ ήδη ξέρω ότι δεν έχει καλή εγκυμοσύνη. Έχει πολύ χαμηλό αιματοκρίτη και μάλιστα πριν λίγες εβδομάδες αναγκάστηκε να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο και έτσι έχασε το ραντεβού που είχε με το τμήμα αλλοδαπών, με αποτέλεσμα η αστυνομία να το θεωρήσει ως σιωπηρή άρνηση της οικογένειας για άσυλο και να τους ζητήσει να φύγουν σε 30 μέρες. Να πάνε όμως πού; Μου δείχνουν τα χαρτιά του νοσοκομείου που αποδεικνύουν ότι η Ροζάν νοσηλεύονταν και δεν μπορούσε να πάει στο ραντεβού. Δεν ξέρω τι να τους πω, παρά μόνο ότι η αστυνομία θα το λάβει υπόψη τους και ότι δεν μπορεί να απελάσει πρόσφυγες πολέμου.

Απ' το νοσοκομείο επειδή ακριβώς δεν είχαν νόμιμα χαρτιά, αναγκάστηκαν και έφυγαν βράδυ για να μην πληρώσουν. Άλλη μια φορά που έφυγαν σαν κυνηγημένοι μέσα στη νύχτα. Η πρώτη ήταν πριν από 4 μήνες, όταν τους υποσχέθηκαν ότι με 10 χιλιάδες ευρώ περίπου θα τους περάσουν άνετα από την Τουρκία στην Ελλάδα και από εκεί στην Ελβετία –που ήταν ο τελικός τους προορισμός, μια και είχαν ήδη εκεί κάποιους συγγενείς να τους περιμένουν.

Στην Τουρκία μπήκαν σε ένα φουσκωτό μαζί με καμιά 30αριά άλλους φοβισμένους ανθρώπους. Παιδιά που έκλαιγαν, ηλικιωμένοι, όλοι στοιβαγμένοι σε μια βάρκα που κανονικά, χώραγε δε χώραγε 10 ψυχές. Λίγο πριν φτάσουν σε ελληνική ακτή, τους εντοπίζει το Λιμενικό και τους διατάζει να γυρίσουν πίσω. Στη βάρκα όμως, υπάρχουν και κάποιοι Αλγερινοί που προσπάθησαν άλλες 5 φορές να περάσουν απέναντι και πάντα έπεφταν πάνω στο ελληνικό λιμενικό. Οι Αλγερινοί, που ήταν αποφασισμένοι αυτή τη φορά να βρεθούν στην Ελλάδα, έσκισαν με μαχαίρι τη βάρκα και βρεθήκαν όλοι στα παγωμένα νερά, Φλεβάρη μήνα. Παιδιά, ρούχα, βαλίτσες, αποσκευές προσπάθησαν να επιπλεύσουν. Δεν τα κατάφεραν όλοι. Η οικογένεια του Εντρίς ήταν από τις τυχερές που επέζησαν όλα τα μέλη της οικογένειας.

Μετά από μερικές μέρες βρέθηκαν στην Αθήνα και εκεί αρχίζουν νέα προβλήματα. Η οικογένεια νοικιάζει ένα δυάρι 40 τετραγωνικών σε μα παλιά πολυκατοικία, χωρίς θέρμανση και ασανσέρ. 3 κρεβάτια, εκ των όποιων, τα 2 ράντζα εκστρατείας, μια παλιά κουζίνα και ένα ακόμη πιο παλιό ψυγείο, λίγες κουβέρτες, ένα παλιό τραπέζι και τίποτε άλλο. Ίσως κανά ποτήρι ή κανά πιάτο πεταμένο μέσα στα ράφια. Μοναδική πολυτέλεια, μια μικρή, επίσης παλιά τηλεόραση και ο δορυφόρος που πιάνει Συρία. Πληρώνουν 300 ευρώ το μήνα, το υπενοικιάζουν όπως μου εξηγεί ο Δρ, Μααρούφ από κάποιους άλλους Σύριους και είναι θέμα ημερών να κοπεί το ρεύμα ήτο νερό. Συμβαίνει συνεχώς.

Σε αυτό το μικρό όμως διαμέρισμα δεν κινδυνεύουν, δεν ακούγονται πυροβολισμοί και τα παιδιά παρ ότι δεν πάνε σχολείο, είναι ασφαλή.
Τους ρωτάω πώς κοιμούνται. Είναι 7 άνθρωποι και 3 μικρά κρεβάτια και τα μαθηματικά δεν με βοηθάνε να καταλάβω. Δυό-δυό μου εξηγούν, μπορεί και 3, μπορεί και στο πάτωμα. Φαγητό παίρνουν από το συσσίτιο της εκκλησίας μεσημέρι και βράδυ, έχασαν τα ελάχιστα υπάρχοντα τους εκείνη τη μέρα στη θάλασσα, η Ροζάν είναι έτοιμη να γεννήσει, η μικρή έβγαλε ένα εξανθήματα στο πόδι από τσίμπημα σκνίπας και κάθε μέρα που περνάει τους φέρνει όλο και πιο κοντά στην απελπισία.

«Καλύτερα να γυρίσουμε πίσω» μου λέει η Ροζάν «καλύτερα ένας γρήγορος θάνατος, παρά κάθε μέρα και από λίγο». Σκέφτομαι πως μπορεί να αλλάξει η ζωή μας μέσα σε ένα λεπτό. Τόσο γρήγορα σαν να ανοιγοκλείνεις τα μάτια και ότι θεωρείς σίγουρο να καταρρεύσει.

11 χιλιάδες άνθρωποι, οικογένειες, μικρές ψυχές, είναι σήμερα στην Ελλάδα. Άλλοι σε καλύτερη μοίρα από την Εντρίς και τη Ροζάν και άλλοι σε χειρότερη.
Οι πρόσφυγες δεν ταξιδεύουν με τη θέληση τους σε άλλη χώρα για καλύτερη ζωή, αναγκάζονται να αφήσουν τα σπίτια τους, γιατί κινδυνεύει η ζωή τους. Η φυγή τους είναι μονόδρομος , είναι λύση απελπισίας.

Ο Εντρίς με κοιτάει επίμονα στα μάτια. Ξέρω πώς αισθάνεται σαν μισός πατέρας. Έφερε τα παιδιά του σε αυτό τον κόσμο και δυσκολεύεται να τα μεγαλώσει, να τα ταΐσει, να τα ντύσει, και να τα στείλει στο σχολείο. Και εγώ κάθομαι εκεί στην άκρη του μικρού κρεβατιού. Δεν έχω απαντήσεις, ούτε μπορώ να τον παρηγορήσω. Εγω, έχω μόνο ένα κουτί γλυκά να του δώσω, τίποτε άλλο. Ξέρω ότι δεν φταίω... αλλά φταίω κι όλας!

Ευχαριστώ πολύ την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και τον γιατρό Μααρούφ Αλομπέιντ, που με τον Σύλλογο Ελευθέρων Συρίων προσπαθεί να δώσει βοήθεια και αξιοπρέπεια σε χιλιάδες ανθρώπους.

Όσοι θέλουν να βοηθήσουν μπορούν να καλέσουν στο 210 699 5851 ή να επισκεφτούν τη σελίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες
www.unhcr.gr
Μπορεί σε ένα λεπτό ν' αλλάξει δραματικά η ζωή ενός ανθρώπου, είναι αλήθεια, αλλά και εσείς μπορείτε σε ένα λεπτό να την αλλάξετε προς το καλύτερο!

01

09