Μπορείς να κάνεις brand τον εαυτό σου; Η ειδικός εξηγεί πώς & γιατί να διαχειριστείς το «όνομά» σου
Η Μαρίνα Ψιλούτσικου μας εξηγεί τι είναι το personal branding και πώς η συστηματική διαχείριση της επαγγελματικής μας φήμης μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας.
Η Μαρίνα Ψιλούτσικου διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Μάρκετινγκ, Στρατηγικής και Ερευνητικής Μεθοδολογίας και το 2019 δημιούργησε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών το Πρόγραμμα Personal Branding. Μιλήσαμε με την ειδικό και μάθαμε πώς μπορεί η διαχείρηση επαγγελματικής φήμης να κάνει καλύτερη τη ζωή μας και όχι μόνο την επαγγελματική.
Τι σημαίνει ακριβώς το personal branding;
Το personal branding είναι η συστηματική διαχείριση της επαγγελματικής μας φήμης, του «ονόματος» που έχουμε στο χώρο μας. Στην πράξη είναι ο τρόπος με τον οποίο υπαγορεύουμε στους άλλους τι θέλουμε να σκέφτονται για μας ή σε ποιες συνθήκες θέλουμε να μας σκέφτονται. Επομένως, για ποιες δουλειές να μας προτείνουν ή να μας επιλέγουν. Ταυτιζόμαστε έτσι, με συγκεκριμένα οφέλη που μας αναδεικνύουν σε ειδικούς σε ένα αντικείμενο και αυτό μας δίνει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού.
Ποια είναι τα χειροπιαστά οφέλη του;
Πολλά· θα αναφέρω τρία σημαντικά.
Εξασφαλίζει υψηλότερες αμοιβές. Όπως στα προϊόντα ο καταναλωτής «πληρώνει τη μάρκα», έτσι και στους επαγγελματίες «πληρώνει το όνομα». Δεν είναι αφελής αυτός που το κάνει! Το «όνομα», δηλαδή το brand μειώνει το ρίσκο της επιλογής.
Εξασφαλίζει περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες και μάλιστα το είδος των ευκαιριών που μας ενδιαφέρουν και θέλουμε να μας δίνονται. Ένα ισχυρό brand μας σημαίνει ότι ερχόμαστε πρώτοι στο μυαλό των άλλων όταν προκύπτει μια συνεργασία που θα θέλαμε. Αν δε το brand μας είναι πολύ ισχυρό, είμαστε η μοναδική τους επιλογή!
Μας δίνει μεγαλύτερη ικανοποίηση. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να κυνηγάμε ευκαιρίες, να πείθουμε κάθε φορά για την αξία μας ή να δεχόμαστε λιγότερο καλές για μας συνεργασίες επειδή πρέπει να επιβιώσουμε. Έχουμε την πολυτέλεια να διαλέγουμε αυτά που μας ικανοποιούν!
Μήπως η ιδέα του personal branding είναι γενικά παρεξηγημένη από το ευρύ κοινό;
Αν κάποιος το έχει συνδέσει με τη δημιουργία μιας ψεύτικης εικόνας τότε ναι, το έχει παρεξηγήσει. To personal branding είναι ακριβώς το αντίθετο· είναι η διαδικασία ανάδειξης της αυθεντικότητας ενός επαγγελματία. Βέβαια, αυθεντικότητα δεν σημαίνει εγωιστική ή αντιεπαγγελματική συμπεριφορά. Ασφαλώς είμαστε ευέλικτοι· όχι όμως, στα σημαντικά, στο όραμα και στις αξίες μας.
Επίσης, αν κάποιος θεωρεί ότι η ενασχόληση με το προσωπικό του brand σημαίνει ότι πρέπει να πηγαίνει από εκδήλωση σε εκδήλωση, να χαμογελάει και να κολακεύει όποιον βρει μπροστά του με την ελπίδα να γίνει συμπαθής, πάλι έχει παρεξηγήσει την έννοια. Η δικτύωση (networking) είναι σημαντικό κομμάτι του personal branding αλλά δεν συνίσταται σε αυτό που μόλις περιέγραψα.
Ποιες είναι οι πρώτες κινήσεις που πρέπει να κάνει κάποιος που ξεκινάει τώρα ν’ ασχολείται με την ενίσχυση του personal branding του;
Πρώτα πρέπει να επιλέξει το brand του. Να αποφασίσει ποιος είναι επαγγελματικά, με ποιον τρόπο μπορεί να δώσει αξία στους πελάτες ή τους συνεργάτες του. Επίσης πρέπει να αποφασίσει ποιος ΔΕΝ είναι και τι ΔΕΝ κάνει. Είναι εξίσου σημαντικό. Στη συνέχεια, πρέπει να εντοπίσει τους ανθρώπους που επιδιώκουν το όφελος που έχει να δώσει, που το αποτιμούν υψηλότερα από ό,τι τα οφέλη που έχουν να δώσουν άλλοι επαγγελματίες του χώρου. Ποιοι είναι; Τι ανάγκες έχουν; Πώς θα επικοινωνήσει μαζί τους; Αν κανείς στοχεύει αδιακρίτως, τότε δεν υπάρχει brand.
Πρακτικά, θα συμβούλευα να δει ο καθένας τι τον κάνει να χαμογελά μέσα στην ημέρα του, τι τον κάνει να νιώθει πλήρης, πότε κυλάει αβίαστα ο χρόνος. Και μετά να βρει πώς μπορεί να το εντάξει στο επάγγελμα που κάνει. Αυτό θα είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα και το βασικό στοιχείο του brand του.
Σε ποια σημεία έχετε επικεντρωθεί ως ειδικός σχετικά με το personal branding;
Το στρατηγικό κομμάτι του είναι η ειδικότητά μου και καλύπτει όλα τα στάδια της διαδικασίας· από την ανάλυση των δεδομένων που αντιμετωπίζει ένας επαγγελματίας, μέχρι την επικοινωνία του. Η στρατηγική διασφαλίζει συνέπεια στις επιμέρους επιλογές κι επομένως, είναι η αρχή για τη διαμόρφωση ισχυρού brand. Λόγω της θέσης μου στο ΟΠΑ, έχω ασχοληθεί ιδιαίτερα με το branding στους φοιτητές και στους νέους επαγγελματίες. Επίσης πολύ ενδιαφέρον βρίσκω το rebranding· περιπτώσεις επαγγελματιών που κάποια στιγμή αποφασίζουν να αλλάξουν.
To personal branding μπορεί να φανεί χρήσιμο εκτός από την επαγγελματική μας πορεία και στις προσωπικές μας σχέσεις;
Ναι, μπορεί.
Και στις προσωπικές σχέσεις απευθυνόμαστε σε ανθρώπους διεκδικώντας την προτίμησή τους. Διεκδικούμε να διαλέξει κάποιος εμάς για φίλο ή σύντροφό του αντί κάποιον άλλον.
Ένα ξεκάθαρο brand βοηθάει και εμάς στις επιλογές μας. Δεν αναλώνουμε τις προσπάθειές μας σε ανθρώπους που δε θεωρούν σημαντικά αυτά που έχουμε να δώσουμε. Ούτε προσπαθούμε να τους πείσουμε ότι κάνουν λάθος και εμείς είμαστε αυτό που πρέπει να θέλουν. Αφενός, το «θέλω» και το «δεν θέλω» είναι πλήρεις απαντήσεις και σεβαστές. Αφετέρου, δεν υπάρχει ένα «σωστό» brand για όλους και πρέπει να πάψουμε να το αναζητάμε. Κάθε αυθεντικό brand έχει το κοινό του, μικρότερο ή μεγαλύτερο! Δε χρειάζεται κανείς να υποκριθεί κάτι που δεν είναι και να δημιουργήσει μια ψεύτικη εικόνα. Ειδικά, στα προσωπικά του.
Personal brand vs Influencers: Ποιες οι διαφορές και ποιες οι ομοιότητες;
Ένα ισχυρό brand είναι προϋπόθεση για να μπορεί κανείς να επηρεάσει οποιονδήποτε άλλο, πόσο μάλλον ένα ευρύ κοινό. Στους influencers βρίσκουμε είτε κοινά χαρακτηριστικά με μας, σε μια πιο γυαλιστερή ή προβεβλημένη εκδοχή, είτε τα χαρακτηριστικά που θα θέλαμε να έχουμε αλλά δεν έχουμε ακόμα. Και γι’ αυτό ακολουθούμε τις προτάσεις τους. Είτε γιατί μοιάζουμε, άρα αυτό που διαλέγουν και ταιριάζει σε αυτούς, θα ταιριάζει και σε μας. Είτε γιατί θέλουμε να τους μοιάσουμε επί της ουσίας και ξεκινάμε από το απλούστερο, να μιμηθούμε τις αγοραστικές συνήθως επιλογές τους.
Αν κάποιος δεν έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που να προβάλλονται με συνέπεια σε όλες τις συμπεριφορές και τις επιλογές του, αν δηλαδή δεν έχει brand, τότε ούτε μπορούμε να αποφασίσουμε ότι του μοιάζουμε ούτε ότι θέλουμε να του μοιάσουμε.
Θα με ρωτήσετε εύλογα αν όλοι οι προβεβλημένοι influencers των social media έχουν μελετήσει μάρκετινγκ και εφαρμόζουν τις αρχές της βιβλιογραφίας. Ίσως ναι. Ίσως το έχει κάνει κάποιος συνεργάτης τους. Ίσως έχουν έμφυτο ταλέντο. Ίσως είναι θέμα συγκυρίας.
Πείτε μας λίγα πράγματα για τα βασικά κομμάτια του σεμιναρίου που διοργανώνετε καθώς και τι θα μάθουν οι συμμετέχοντες.
Το Personal Branding είναι ένα πρόγραμμα που προσφέρουμε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και καλύπτει όλα τα στάδια διαμόρφωσης και διαχείρισης του προσωπικού brand. Είναι εισαγωγικό, άρα γενικό, και ως τέτοιο δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις ούτε περιορίζεται η χρησιμότητά του σε συγκεκριμένους κλάδους ή φάσεις επαγγελματικής πορείας. Διαρκεί τρεις μήνες, πραγματοποιείται όλο εξ αποστάσεως και ο επόμενος κύκλος μαθημάτων ξεκινάει στις 18 Οκτωβρίου. Αναλυτικές πληροφορίες υπάρχουν στη σελίδα του Προγράμματος.
Λίγα λόγια για την ειδικό:
Η Μαρίνα Ψιλούτσικου διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Μάρκετινγκ, Στρατηγική και Ερευνητική Μεθοδολογία. Τα τελευταία 15 χρόνια συνεργάζεται με επιχειρήσεις, οργανισμούς και κορυφαία παραγωγικά υπουργεία κι έχει συμμετάσχει σε επιστημονικές επιτροπές και συμβούλια. Το ερευνητικό της έργο περιλαμβάνει ανακοινώσεις σε διεθνή ακαδημαϊκά συνέδρια και δημοσιεύσεις σε διεθνή ακαδημαϊκά περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Έχει τιμηθεί με δύο Best Paper Awards.
Το 2012 εξέδωσε το βιβλίο «Ως πότε θα διαβάζω;» (εκδ. Διόπτρα), έναν εκλαϊκευμένο οδηγό προσωπικού μάρκετινγκ για μαθητές, ενώ το 2015, με το επόμενο βιβλίο της «Πώς θα κάνω το παιδί μου να αγαπήσει το σχολείο;» (εκδ. Διόπτρα), απευθύνθηκε στους γονείς.
Το 2019 δημιούργησε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών το Πρόγραμμα Personal Branding , το οποίο προσφέρεται τρεις φορές τον χρόνο.