Ποιες είναι οι προκλήσεις του να δουλεύεις με μικρά ή μεγαλύτερα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού
Μια λογοθεραπεύτρια και μια καθηγήτρια παράληλης στήριξης μιλούν για τις προκλήσεις που βιώνουν καθημερινά στην επικοινωνία και τη συνεργασία με παιδιά στο φάσμα του αυτισμού.
O ρόλος του εκπαιδευτικού στη συνεργασία με παιδιά, μικρότερα ή μεγαλύτερα που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, δεν έρχεται δίχως προκλήσεις στην καθημερινότητα και τη σημερινή ημέρα, ενημέρωσης για τον αυτισμό, μιλήσαμε με μια λογοθεραπεύτρια και μια καθηγήτρια παράλληλης στήριξης για την καθημερινότηταστη συνεργασία με παιδιά στο φάσμα του αυτισμού.
Μιλώντας με τη λογοθεραπεύτρια Θάλεια Μιχάλη για την καθημερινότητα ενός ανθρώπου που δουλεύει με άτομα στο φάσμα του αυτισμού, μας εξήγησε πόσο δύσκολος είναι ο αποχωρισμός με έναν μαθητή που ανήκει στο φάσμα του αυτισμού.
«Δουλεύοντας με παιδιά στο φάσμα του αυτισμού προυποθέτει την κατανόηση και την αποδοχή των δυσκολιών που προκύπτουν λόγω της αναπτυξιακής διαταραχής. Δυσκολίες στην αλληλεπίδραση, στην κοινωνικοποίηση, την κοινωνική κατανόηση όπως και την αισθητηριακή υπερφόρτιση είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της κλινικής εικόνας των παιδιών αυτών.
Ο θεραπευτής έχει οργανώσει εξατομικευμένο πρόγραμμα για το κάθε παιδί αν και η πρωταρχική ανάγκη είναι η δημιουργία σχέσης με το παιδί και η εμπιστοσύνη των γονέων. Ωστόσο, πολλές φορές χρειάζεται προσαρμοστικότητα απο την πλευρά του θεραπευτή καθώς προκύπτουν νέες ανάγκες και νέοι στόχοι.
Αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής διαδικασίας είναι και η εκπάιδευση των γονέων. Είναι συχνό, τα παιδιά να εμφανίζουν άγχος αποχωρισμού των γονέων όπως και δυσκολίες στη λήξη της συνεδρίας. Υπάρχουν τεχνικές όμως, όπου θα βοηθήσουν το παιδί να εκπαιδευτεί και να βιώνει πιο ομαλά το συναίσθημα αυτό που μπορέι να οδηγήσει σε ξεσπάσματα».
Φαντάζομαι πως υπάρχουν εύκολες αλλά και πιο δύσκολες ημέρες στη δουλειά. Τι είναι αυτό που μένει στο τέλος της ημέρας και σας δίνει δύναμη να συνεχίσετε.
Σίγουρα υπάρχουν και εύκολες και δύσκολες μέρες όπως σε όλα τα επαγγέλματα. Στο τέλος της ημέρας όμως μένει η χαρά για την εμπιστοσύνη που σου έχουν δείξει οι άνθρωποι για τα παιδιά τους και το μοίρασμα των συναισθημάτων όπως και η ανιοδιοτελής αγάπη των παιδιών.
Υπάρχει κάποια ξεχωριστή στιγμή στα χρόνια που δουλεύετε με παιδιά στο φάσμα του αυτισμού που σας έχει μείνει ανεξίτηλη;
«Εξασκώντας το επάγγελμα του λογοθεραπευτή τα τελευταία 12 χρόνια, δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποια στιγμή, τις θεωρώ όλες ξεχωριστές. Ξεχωρίζω όμως τον ενθουσιασμό που είναι κάθε φορά ο ίδιος όταν ένα παιδί καταφέρνει κάτι για πρώτη φορά».
Η Μαρία Ασημακοπούλου είναι καθηγήτρια παράλληλης στήριξης σε Γυμνάσιο της Αττικής και μας εξηγεί τις προκλήσεις που βιώνει καθημερινά.
Υπάρχει ένα ξεχωριστό δέσιμο ανάμεσα στα παιδιά στο φάσμα και στις παιδαγωγούς που έχουν αναλάβει τη στήριξή τους στο σχολείο; Ποια είναι η εμπειρία σας στα χρόνια που δουλεύετε ως καθηγήτρια παράλληλης στήριξης;
«O παιδαγωγός της παράλληλης στήριξης στο σχολείο έχει ως ρόλο να κατευθύνει τον μαθητή του, τον οποίο έχει αναλάβει ως παράληλη στήριξη, τόσο στο γνωστικό κομμάτι, όσο και στο ψυχολογικό αλλά και συναισθηματικό κομμάτι. Μέσα στην τάξη προσπαθεί να τον βοηθά στα μαθήματα, να οργανώσει τον χρόνο του, να κρατήσει σωστές σημειώσεις ενώ στο διάλειμμα τον βοηθά να κοινωνικοποιηθεί.
Το πιο δύσκολο κομμάτι στα παιδιά με παράλληλη στήριξη είναι το άγχος στοχοποιήσης, κανένα παιδί δεν θέλει - ειδικά από το γυμνάσιο- να το δουν με τον καθηγητή της παράλληλης και διαφοροποιείται.
Τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού, δένονται με τους εκπαιδευτικούς παράλληλης στήριξης και όσο περνάει ο καιρός σε θεωρούν κομμάτι της οικογένειάς τους.
Σκοπός όμως του εκπαιδευτικού παράλληλης στήριξης είναι να κάνει κάθε παιδί που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού,να αυτονομηθεί», τονίζει η καθηγήτρια.
Έχουμε κάνει βήματα για να γίνει όσο το δυνατό πιο κανονική η καθημερινότητα των παιδιών στο φάσμα και ποιες αλλαγές θα μπρούσαν να γίνουν;
«Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η εκπαίδευση δεν επιτρέπει να τηρηθούν όλοι οι κανόνες που αφορούν στα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού.
Όταν μιλάμε για εκπαιδευτικό παράλληλης στήριξης μιλάμε ουσιαστικά για συν- διδασκαλία και κανονικά θα έπρεπε και ο εκπαιδευτικός στην παράλληλη να πάρει την αποδοχή από όλα τα παιδιά σε μια τάξη κι έπειτα κι από το παιδί που συνοδεύει.
Ακόμα, και οι εξετάσεις για τα παιδιά στο φάσμα ή στην παράλληλη στήριξη, είναι ίδιες, με τους ίδιους χρόνους που έχει και οι υπόλοιποι μαθητές και χωρίς να έχουν τα παιδιά αυτά στο πλευρό τους τον εκπαιδευτικό της παράλληλης στήριξης».