Τι πραγματικά συμβαίνει στο σώμα σου κατά τη διάρκεια των διακοπών;
Ο εγκέφαλος και το σώμα αλλάζουν όταν ξεκουραζόμαστε και ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα, αλλά τι συμβαίνει στην πραγματικότητα στις διακοπές;
Τα Χριστούγεννα είναι μια υπέροχη εποχή του χρόνου, που πέρα από πολύ φαγητό και κρασί κρύβει ανεπιθύμητα σχόλια από τους συγγενείς και έλλειψη ύπνου και άσκησης. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά δημιουργείται κιόλας η πρόσθετη πίεση να νιώσεις τη χαρά των γιορτών - είτε τη νιώθεις πραγματικά είτε όχι. Με άλλα λόγια, οι γιορτές έχουν ακόμα και τις όχι και τόσο ευχάριστες πτυχές τους και μπορεί να προκαλέσουν αυξημένο άγχος.
Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν: 5 tips για να μείνεις σε φόρμα ενόψει γιορτών
Τι συμβαίνει με το άγχος τα Χριστούγεννα;
Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος και το σώμα αλλάζουν κατά τη διάρκεια των διακοπών, αφού αυτό το άγχος μπορεί να επηρεάσει τα πάντα, από τις ορμόνες μέχρι το πεπτικό σύστημα - ιδιαίτερα για τις γυναίκες.
Μια μελέτη που διεξήχθη από την Αμερικανική Ψυχολογική Ένωση και διερευνούσε το στρες κατά τη διάρκεια των διακοπών διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που τείνουν να επωμίζονται την πλειοψηφία των αγορών και του προγραμματισμού είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε αυξημένο άγχος αυτή την εποχή του χρόνου. Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι είναι πιο πιθανό να υποπέσουν σε καθιστικές και ανθυγιεινές συμπεριφορές, όπως το να τρώνε για να νιώσουν άνετα ή να παρηγορηθούν ή να παραλείπουν τη ρουτίνα γυμναστικής τους.
Τι συμβαίνει στο σώμα τα Χριστούγεννα;
Τα επίπεδα των ορμονών του στρες αυξομειώνονται
Ενώ μπορεί να είναι η πιο όμορφη εποχή του χρόνου, μπορεί επίσης να είναι μια επώδυνη ή γεμάτη ένταση περίοδος που χαρακτηρίζεται από συναισθήματα υπερφόρτωσης, οικονομικής πίεσης ή δύσκολων κοινωνικών καταστάσεων, προκαλώντας διακυμάνσεις στις ορμόνες. Το στρες σε μικρές δόσεις μπορεί να είναι χρήσιμο, καθώς σε κρατάει σε εγρήγορση και συγκεντρωμένη, αλλά όταν βιώνεις παρατεταμένο στρες, το σώμα σου παράγει περισσότερη κορτιζόλη και αδρεναλίνη για να σε βοηθήσει να το αντιμετωπίσεις.
Η παρατεταμένη έκθεση σε υψηλά επίπεδα κορτιζόλης διαταράσσει την ορμονική ισορροπία και μπορεί να προκαλέσει δυσφορία, κόπωση, ακόμη και σωματικά συμπτώματα όπως μειωμένο ανοσοποιητικό σύστημα ή πεπτικά προβλήματα.
Η λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να μειωθεί
Κατά τη διάρκεια της περιόδου των διακοπών, όταν το σώμα σου χρειάζεται επιπλέον προστασία, αυτή η κατάπτωση που νιώθεις με όσα «πρέπει» να προλάβεις να κάνεις δυσκολεύει τον εντοπισμό και την καταπολέμηση των απειλών από ιώσεις, με αποτέλεσμα να είσαι πιο ευάλωτη σε ασθένειες. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στο να αρρωστήσουν κατά την περίοδο των διακοπών.
Με πιο φορτωμένα κοινωνικά προγράμματα και γιορτινά πάρτι, συχνά καταναλώνουμε περισσότερο αλκοόλ ή ζάχαρη από το συνηθισμένο. Η αυξημένη κατανάλωση αυτών των δύο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας το σώμα πιο ευάλωτο σε λοιμώξεις και ασθένειες.
Η πέψη μπορεί να επηρεαστεί
Το στρες μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία του πεπτικού σας συστήματος και να προκαλέσει συμπτώματα, όπως ναυτία, κράμπες, καούρα, διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Αυτά τα επιπλέον χριστουγεννιάτικα γλυκά και η αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης και αλκοόλ μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την πέψη διαταράσσοντας το μικροβίωμα του εντέρου, ερεθίζοντας το στομάχι και παρεμβαίνοντας στην ικανότητα του παγκρέατος να παράγει πεπτικά ένζυμα.
Η παραγωγή μελατονίνης αυξάνεται
Δεν είναι μόνο το άγχος των διακοπών ή τα ατελείωτα γλυκά που μπορεί να επηρεάσουν το σώμα αυτή την εποχή του χρόνου. Ο χειμώνας σημαίνει μικρότερες ημέρες και επομένως λιγότερο ηλιακό φως, γεγονός που οδηγεί σε πιθανές αλλαγές στη διάθεση και χαμηλότερη ενέργεια λόγω της ορμόνης του ύπνου, της μελατονίνης. Η μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως και τα επίπεδα βιταμίνης D μπορεί να επιδεινώσουν αυτές τις επιπτώσεις, μειώνοντας ενδεχομένως τη σεροτονίνη και δυσκολεύοντας τη διατήρηση θετικής διάθεσης.
Η γενική σωματική υγεία και η μακροζωία μπορεί να βελτιωθούν
Ενώ στοιχεία όπως το άγχος, η κατανάλωση αλκοόλ ή ζάχαρης και η έλλειψη ρουτίνας μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία και να δημιουργήσουν προβλήματα, υπάρχει ένας σημαντικός παράγοντας της περιόδου των διακοπών που μπορεί να είναι απίστευτος για τη σωματική υγεία: το να περνάμε χρόνο με τους αγαπημένους μας. Συχνά περνάμε περισσότερο χρόνο με τους φίλους και την οικογένεια αυτή την περίοδο, γεγονός που μπορεί να έχει απίστευτα οφέλη για την ευεξία μας.
Ακόμη και αν δεν έχεις χρόνο για γυμναστική ή για να τρως θρεπτικά τρόφιμα, τουλάχιστον ο χρόνος που περνάς με ανθρώπους που αγαπάς θα έχει απίστευτα οφέλη τόσο στην άμεση όσο και στη μακροπρόθεσμη υγεία σου. Κάτι είναι κι αυτό.
Τι μπορείς να κάνεις για να κρατήσεις το σώμα σου υγιές τα Χριστούγεννα;
- Μην ξεχνάς να καταναλώνεις λαχανικά και τρόφιμα γεμάτα σε πρωτεΐνη.
- Κράτα τουλάχιστον μία καθημερινή συνήθεια που σε κάνει να νιώθεις καλά.
- Επικεντρώσου σε μόνο ένα task τη φορά. Δε χρειάζεται να προσπαθείς να τα κάνεις όλα ταυτόχρονα, ειδικά στις διακοπές σου, γι’ αυτό και τα όρια είναι σημαντικά.