Όταν η Ειρήνη Κολιδά ζωγραφίζει τις πληγές, το σχήμα εξαρτάται: το «καμία μόνη, καμία λιγότερη» ποτέ

Το κάθε σχέδιο της Ειρήνης Κολιδά γίνεται σύμβολο της αντίστασης, καθώς η τέχνη αποτυπώνει την αλήθεια και αναδεικνύει εκείνα τα στοιχεία της κοινωνίας που συχνά παραμένουν στο σκοτάδι. Η βία κατά των γυναικών δεν είναι απλώς ένα κοινωνικό ζήτημα, είναι μια βαθιά πληγή της ανθρωπότητας, που διαχέεται στις σιωπές μας και στις ρωγμές της καθημερινότητας. Σε έναν κόσμο που συχνά επιλέγει να αποστρέφει το βλέμμα, η τέχνη υψώνεται ως πράξη αντίστασης, ως φωνή που διαπερνά τον φόβο και δίνει σχήμα σε όσα δεν τολμούμε να πούμε. Η Ειρήνη, μέσα από το πρότζεκτ της «Ζωγραφίζοντας τις Πληγές», δημιούργησε μια συγκλονιστική έκθεση που δεν απεικονίζει μόνο τη βία, αλλά και τη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής να αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες της. Τα έργα της δεν είναι απλές εικόνες, αλλά καθρέφτες συναισθημάτων, όπου ο πόνος μεταμορφώνεται σε ελπίδα και οι πληγές γίνονται χρώματα που διεκδικούν δικαιοσύνη.

Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, το αφιέρωμα αυτό εντάσσεται στη διαρκή αναζήτηση του πώς η τέχνη μπορεί να φωτίσει τα πιο σκοτεινά σημεία της κοινωνίας και να ανοίξει νέους δρόμους συνείδησης. Με το πείσμα της δημιουργίας και την αλήθεια που αποτυπώνεται σε κάθε πίνακα, η Ειρήνη Κολιδά μας υπενθυμίζει ότι η βία δεν πρέπει να μένει αθέατη. Η τέχνη της γίνεται μια ανοιχτή πρόσκληση για ενσυναίσθηση, δράση και αλλαγή, αποδεικνύοντας ότι η δημιουργία μπορεί να είναι τόσο θεραπεία όσο και εξέγερση.

Η Ειρήνη Κολιδά «ζωγραφίζει» τις πληγές και γίνεται φωνή ελπίδας για τις κακοποιημένες γυναίκες

Κυρία Κολιδά, η τέχνη σας φαίνεται να έχει βαθιές ρίζες στην προσωπική εμπειρία των γυναικών. Πόσο καλύτερος άνθρωπος βγήκατε μέσα από αυτή την έκθεση;

Μέσα από αυτή την έκθεση κατάφερα να επικοινωνήσω, να μοιραστώ και να προβάλω σκέψεις, συναισθήματα και ανθρώπινες αδυναμίες που συχνά, με τα χρόνια, έχουμε καταπιέσει, κρύψει ή θάψει ως γυναίκες και, γενικότερα, ως άνθρωποι.

Ποια είναι η σημασία της φωνής σας ως δημόσιου προσώπου και πώς την αξιοποιείτε για να προωθήσετε σημαντικά κοινωνικά ζητήματα που αφορούν τις Survivors της ζωής;

Η φωνή ενός δημόσιου προσώπου μπορεί να αποκτήσει δύναμη και να εμπνεύσει τους συνανθρώπους του. Εγώ, ως Ειρήνη, προσπαθώ καθημερινά, μέσα από την έκθεση της δικής μου καθημερινότητας, να παροτρύνω τον κόσμο να αξιοποιεί τη μέρα του με χαρά και ηρεμία, να έρχεται σε επαφή με τη φύση και να χαμογελάει, θυμίζοντας πως η ζωή είναι όμορφη.

Με ποιον τρόπο η αναπαράσταση της κακοποίησης μέσω της τέχνης μπορεί να λειτουργήσει ως θεραπευτικό μέσο για τις γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση;

Σε εμένα προσωπικά λειτούργησε θεραπευτικά. Η τέχνη είναι ένας τρόπος να εξωτερικεύσεις όσα κρύβονται μέσα σου. Σε βοηθά να χαλαρώσεις, να αφοσιωθείς σε αυτήν και να απαλύνεις –ή ακόμη και να θεραπεύσεις– τον πόνο, τους προβληματισμούς και τις φοβίες σου. Οποιοσδήποτε τρόπος εξωτερίκευσης αρνητικής ενέργειας είναι ευεργετικός για την ψυχή.

Ποια είναι η συμβολική σημασία των χρωμάτων και των σχημάτων που χρησιμοποιήσατε στα έργα σας;

Όταν αποφάσισα να κάνω την έκθεση και να ζωγραφίσω, δεν είχα κάποιο συγκεκριμένο πλάνο. Απλώς είπα στον εαυτό μου ότι σε 31 ημέρες θα καταφέρω να εκφράσω την ψυχή μου στον καμβά. Και έτσι έγινε. Μέσα σε 31 ημέρες δημιούργησα 31 πίνακες. Αργότερα, όταν είδα τους πίνακες στημένους στην έκθεση, διαπίστωσα ότι οι πρώτοι είχαν έντονα χρώματα, πολύ κόκκινο και μαύρο. Καθώς περνούσαν οι μέρες και ξεκινούσε η επούλωση, οι πίνακες άλλαζαν. Πρόσθετα χρώματα έκαναν την εμφάνισή τους, και από μουντοί και σκοτεινοί έγιναν χαρούμενοι.

Πώς η ζωγραφική σας, ως μορφή έκφρασης, καταφέρνει να «φωνάζει» τα όσα πολλές γυναίκες δεν μπορούν να πουν;

Η τέχνη έχει δύναμη· είναι κάτι που βγαίνει από μέσα σου και έχει ψυχή. Την ψυχή σου. Είτε αποτυπώνεται στον καμβά ζωγραφίζοντας, είτε σε ένα τετράδιο γράφοντας, είτε μέσα από οποιαδήποτε μορφή τέχνης, εκφράζει την αλήθεια σου και τα συναισθήματά σου. Αυτό είναι η φωνή της δικής σου αλήθειας.

Σε μια κοινωνία που συχνά σιωπά μπροστά στην κακοποίηση, ποιο είναι το πιο ισχυρό μήνυμα που θέλατε να στείλετε με τα έργα σας;

Το βασικότερο μήνυμα που ήθελα να περάσω μέσα από τα έργα μου είναι ότι ο πόνος μπορεί να απαλυνθεί, να φύγει, όταν μοιράζεσαι, όταν μιλάς, όταν δεν φοβάσαι και δεν ντρέπεσαι.

Ποιες είναι οι πιο δύσκολες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της πρώτης σας έκθεσης και πώς τις ξεπεράσατε;

Το δυσκολότερο κομμάτι ήταν οι πρώτες μέρες, όταν έπρεπε να συγκεντρωθώ και να συγκροτηθώ. Να τιθασεύσω όσα είχα μέσα μου και να αποτυπώσω στον καμβά τις σκοτεινές αποχρώσεις της ψυχής μου, ενώ ταυτόχρονα είμαι άνθρωπος πολύ αισιόδοξος και «πολύχρωμος». Έβλεπα μπροστά μου μια τεράστια αντίθεση και εσωτερική σύγκρουση, αλλά κατάφερα να βρω την ισορροπία.

Η έκθεση με αυτή τη θεματική άγγιξε ευαίσθητο θέμα που αφορά όλες τις μορφές βίας που μπορεί να υποστεί μια γυναίκα. Πώς διαχειριστήκατε τα συναισθήματα που προέκυψαν από την αναπαράσταση αυτών των θεμάτων;

Στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο. Ωστόσο, όπως ανέφερα, η τέχνη λειτουργεί θεραπευτικά. Καθημερινά ερχόμουν πιο κοντά στον εαυτό μου και σε όσα πρέσβευα στο παρελθόν.

Ποιες ήταν οι κυριότερες αντιδράσεις που λάβατε από το κοινό σχετικά με την έκθεση και πώς σας έχουν επηρεάσει;

Το κοινό με αγκάλιασε για ακόμη μια φορά. Λαμβάνω πολλή αγάπη από το περιβάλλον μου και αισθάνομαι ευγνώμων και τυχερή για αυτό.

Ποιες είναι οι ελπίδες σας για το μέλλον της τέχνης και της κοινωνικής ευαισθητοποίησης γύρω από τη βία κατά των γυναικών; Ένα μέλλον που θα προωθεί την αλληλεγγύη και την υποστήριξη. Ποιες αλλαγές θα θέλατε να δείτε στην κοινωνία μας;

Πιστεύω πολύ στα νέα παιδιά και στην αγάπη τους για την τέχνη. Πιστεύω γενικά στον άνθρωπο και στις αρετές του. Ο κόσμος αλλάζει σιγά-σιγά προς το καλύτερο. Νιώθω πως πλέον συναντώ περισσότερους ανθρώπους με ενσυναίσθηση, ευαισθησίες, αλληλεγγύη και αγάπη. Ως αθεράπευτα ρομαντική, εύχομαι το παιδί μου να μεγαλώσει σε έναν κόσμο όπου όλοι θα είμαστε μια αγκαλιά αγάπης και αλληλεγγύης.

Κυρία Κολιδά, ποια είναι τα επόμενα βήματα σας στον τομέα της τέχνης και του ακτιβισμού;

Δεν έχω συγκεκριμένα πλάνα· λειτουργώ πάντα ενστικτωδώς. Μετά την έκθεση δεν έχω ξαναζωγραφίσει εντατικά. Σκοπεύω, όμως –και το θεωρώ χρέος μου– να κάνω μια έκθεση χαράς, αποτυπώνοντας τον κόσμο που ονειρεύομαι. Για την ώρα, εκφράζομαι μέσα από άλλη μορφή τέχνης: γράφω ποιήματα για την ψυχή μου, με σκοπό κάποια στιγμή να εκδώσω ένα αντίτυπο αφιερωμένο στον γιο μου.

Διαβάστε όλο το αφιέρωμα εδώ.

01

08