H πολυτάραχη ζωή του Yves Saint Laurent

Ο Yves Saint Laurent έφυγε από την ζωή σχετικά νέος. Ήταν 71 ετών όταν δεν άντεξε άλλο να πολεμά με την επάρατη νόσο. Κι ίσως να μην έφυγε «χορτάτος». Ο συνεσταλμένος του χαρακτήρας, τα μυριάδες προβλήματα υγείας, τα ψυχολογικά του ζητήματα και, βεβαίως, ο φόρτος εργασίας, τού άφηναν λίγο χρόνο να απολαύσει την ζωή. Ακόμη κι ο μεγάλος έρωτας της ζωής του έγινε μια σχέση ιδιοσυγκρασιακή –με εντελώς δικούς της κανόνες. Το πεπρωμένο του Saint Laurent ήταν ένα πεπρωμένο μοναξιάς. Κάτι που ίσως να είχε ευεργετικά αποτελέσματα στην τέχνη του, βέβαια. Ήταν ο άνθρωπος που ανέστησε τη γαλλική μόδα, που καθιέρωσε το pret-a-porter και που έδωσε μια εντελώς νέα, μια γεμάτη και ζουμερή ουσία στην όρο «μοντέρνο». Αλλά ας τα πάρουμε όλα από την αρχή, ξεφυλλίζοντας το άλμπουμ της ταραχώδους ζωής του.

Τα παιδικά του χρόνια
Γεννήθηκε ως Yves Henri Donat Mathieu-Saint-Laurent τον Αύγουστο του 1936 στο Οράν της (γαλλικής αποικίας τότε) Αλγερίας. Ο πατέρας του ήταν δικαστικός και η μητέρα του ασχολιόταν με το σπίτι, με τον γιο και τις δυο μικρότερες κόρες της. Στον Υves δεν άρεσε ούτε το διάβασμα, ούτε τα σπορ. Μόνο η ζωγραφική. Και τα θεατρικά κοστούμια. Στα 17 του έστειλε μερικά σκίτσα του σ' έναν ετήσιο διαγωνισμό που διοργάνωνε η Διεθνής Γραμματεία Μαλλιού. Τα αποτελέσματα έπεισαν ακόμη και τους γονείς του: Ο Yves είχε κερδίσει το τρίτο βραβείο. Όταν ταξίδεψε στο Παρίσι, λοιπόν, για να παραλάβει το βραβείο του, επισκέφθηκε με την μητέρα του τον Michel de Brunhoff, τον διευθυντή της γαλλικής Vogue, τον άνθρωπο που κινούσε τότε τα νήματα στην ευρωπαϊκή μόδα.



H γνωριμία με τον Christian Dior
O έφηβος από το Οράν όχι μόνο εντυπωσίασε τον de Brunhoff με τα ρούχα που σχεδίαζε, αλλά η τύχη τού σκάρωσε ένα ακόμη πιο απίστευτο παιχνίδι. Ο de Brunhoff έπεισε την μητέρα του Saint Laurent ότι ο γιός της έχει ταλέντο και ότι αξίζει να σπουδάσει μόδα, και όντως η οικογένεια τον άφησε να μετακομίσει στο Παρίσι μετά το σχολείο για να πάει στην σχολή Υψηλής Ραπτικής. Όταν, ένα χρόνο αργότερα, ο Yves Saint Laurent έλαβε ξανά μέρος στον διαγωνισμό της Διεθνούς Γραμματείας Μαλλιού, κερδίζοντας το πρώτο βραβείο αυτήν την φορά, αποφάσισε να επισκεφθεί και πάλι τον de Brunhoff για να τού δείξει την πρόοδό του. Ο διευθυντής της Vogue έριξε μια ματιά σε κάποια σκίτσα που τού έφερε ο Saint Laurent και δεν πίστευε αυτό που έβλεπε. Αμέσως κάλεσε τον Christian Dior και τού είπε ότι οφείλει να γνωρίσει τον νεαρό προστατευόμενό του. Γιατί; Το ίδιο πρωί ο μεγάλος σχεδιαστής τού είχε δείξει κάποια σκίτσα του για να ζητήσει την γνώμη του de Brunhoff για την επόμενη κολεξιόν του. Ήταν σκίτσα που δεν είχε δει κανείς άλλος, ήταν η πιο φρέσκια και πρωτοποριακή δουλειά του Dior. Κι όμως, τα σκίτσα που τού έδειχνε τώρα ο Saint Laurent έμοιαζαν τόσο πολύ...
Ο Christian Dior ενθουσιάστηκε αμέσως με το πόσο του έμοιαζε ο μικρός και τον προσέλαβε στο ατελιέ του. Τρία χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο του 1957 ζήτησε να δει την μητέρα του Yves Saint Laurent. Τής ανακοίνωσε πως χρίζει τον γιο της διάδοχό του καλλιτεχνικό διευθυντή του οίκου. Τρεις μήνες αργότερα, σε ηλικία μόλις 52 ετών, θα πέθαινε από καρδιακή προσβολή. Ο Yves βρέθηκε στα 21 του να «τρέχει» έναν από τους σημαντικότερους οίκους μόδας παγκοσμίως!



Οίκος Dior: αγάπη και μίσος
Ο ξαφνικός θάνατος του Christian Dior απείλησε άμεσα τον Οίκο με χρεωκοπία, αλλά οι διθυραμβικές κριτικές που έλαβε η πρώτη κολεξιόν του Yves Saint Laurent ως καλλιτεχνικού διευθυντή του, όχι μόνο τον έσωσαν, αλλά έκαναν ολόκληρο τον κόσμο της μόδας να στρέψει προς τα εκεί τα βλέμματά του. Ξαφνικά, ο τόσο νεαρός Yves Saint Laurent, ένας χαρακτήρας εσωστρεφής και ήπιος, γινόταν το επίκεντρο της πιο ζωηρής και λαμπερής βιομηχανίας στον κόσμο. Ήταν τυχερός που την ίδια χρονιά, το 1958 γνωρίστηκε με τον Πιερ Μπερζέ, έναν ιδιαίτερο νεαρό που είχε κι αυτός έλθει στο Παρίσι από την επαρχία και είχε γνωριστεί μέσα σε ελάχιστους μήνες με τα μεγαλύτερη μυαλά της γαλλικής διανόησης, γίνει φίλος με τους περισσότερους από αυτούς και είχε ήδη αρχίσει να αναπτύσσει επιχειρηματικές δραστηριότητες, έχοντας μια τεράστια αγάπη για την τέχνη και τη μόδα. Ο έρωτάς τους υπήρξε θυελλώδης, αποφορτίζοντας τον Yves Saint Laurent από την πίεση της ξαφνικής επιτυχίας. Τα επόμενο δύο χρόνια στον οίκο Dior ήταν θριαμβευτικά.


Η συλλογή του 1960 όμως ήταν μια αποτυχία και ο Μarcel Boussac, ο ιδιοκτήτης του Οίκου Dior μετά τον θάνατο του ιδρυτή του, τα έβαλε με τον Saint Laurent. H σχέση των δύο ανδρών πήγαινε από το κακό στο χειρότερο, καθώς έτσι κι αλλιώς ο Boussac δεν καλοέβλεπε την δύναμη που είχε πάρει τόσο γρήγορα ένας τόσο νεαρός σχεδιαστής. Λέγεται ότι εκείνη τη χρονιά ο Boussac δεν έβαλε τα συνήθη μέσα του για να συνεχίζει να παίρνει αναβολή από τον στρατό ο Saint Laurent. Αυτό που ακολούθησε στιγμάτισε την ζωή του νεαρού σχεδιαστή για πάντα.


Η φρίκη του πολέμου
Από το 1954, όταν ακόμη ζούσε εκεί, οι Αλγερινοί επαναστάτες είχαν αρχίσει τις προσπάθειές τους να αποτινάξουν τον γαλλικό ζυγό. Το 1960 η εξέγερση είχε γίνει κανονικός πόλεμος, και ο Yves Saint Laurent από τα σαλόνια των κυριών της υψηλής κοινωνίας και των πριγκιπισσών, βρέθηκε εν μια νυκτί στο μέτωπο! Άντεξε μόλις 20 μέρες. Δεν ήταν μόνο η φρίκη του πολέμου, ήταν κυρίως τα πάνδεινα που υπέφερε από τους υπόλοιπους Γάλλους στρατιώτες που υπό τέτοιες συνθήκες γίνονταν ιδιαίτερα σκληροί προς αυτόν τον εύθραυστο, νεαρό ομοφυλόφιλο που ήλθε κομψός και δοξασμένος από το Παρίσι. Το μεγαλύτερο πλήγμα ήλθε στο στρατιωτικό νοσοκομείο όπου νοσηλεύθηκε μετά τον νευρικό του κλονισμό. Τα νέα από το Παρίσι έλεγαν ότι ο Οίκος Dior τον είχε απολύσει!



Ήταν τέτοια η χρήση ηρεμιστικών –μέχρι και ηλεκτροσόκ του έκαναν- που ο Yves Saint Laurent κόντεψε να γυρίσει στη Γαλλία φυτό. Και σίγουρα ήταν ο λόγος που εθίστηκε έκτοτε στις ναρκωτικές ουσίες. Ο Bergé στάθηκε δίπλα του και τον σήκωσε ξανά, οργανώνοντας και κερδίζοντας έναν δικαστικό πόλεμο κατά του Οίκου Dior και βρίσκοντας στην συνέχεια πόρους για να ανοίξει ο Yves Saint Laurent το δικό του, ομώνυμο ατελιέ. Αλλά αυτά που έζησε το φθινόπωρο του '60 στην Αλγερία ο εύθραυστός Saint Laurent θα άλλαζαν για πάντα την ζωή του...

Ο θρίαμβος του ταλέντου
Απογοητευμένος από τους ανθρώπους, ο YSL θα πέσει με τα μούτρα στη δουλειά. Η δεκαετία του '60 θα είναι γεμάτη επιτυχίες και ο Οίκος του θα καθιερωθεί ανάμεσα στους αγαπημένους παγκοσμίως. Το 1966, μάλιστα, θα γίνει ο πρώτος στην ιστορία που θα βγάλει σειρά ρούχων pret-a-porter, αλλάζοντας συθέμελα την μόδα, κάνοντάς τη πια προσιτή σε πολύ περισσότερο κόσμο.


Κλονισμένη υγεία και ραγισμένος έρωτας
Οι συνεχείς επιτυχίες, όμως, και η διεθνής αναγνώριση προσθέτουν ακόμη μεγαλύτερο φόρτο εργασίας στον έτσι κι αλλιώς εργασιομανή και ευαίσθητο Yves Saint Laurent, και η σχέση του με το αλκοόλ και τα ναρκωτικά αρχίζει να γίνεται πιο έντονη. Από τα μέσα της δεκαετίας του '70 αρχίζει να αποκτά προβλήματα με την υγεία του. Ψυχολογικά γίνεται ένα ράκος και αντιδρά προσπαθώντας να γίνει πιο εξωστρεφής. Συχνάζει σε ξέφρενα πάρτυ στης Regine στο Παρίσι και στο Studio 54 στη Νέα Υόρκη, με ακόμη μεγαλύτερη κατάχρηση ναρκωτικών και αποξενώνεται από τον πολύ ήπιο Bergé. Το 1975 χωρίζουν σαν φίλοι. Θα μείνουν μαζί για πάντα, θα μοιράζονται το ίδιο σπίτι (και μάλιστα θα ενωθούν με τα δεσμά του PACS, λίγες ημέρες πριν τον θάνατό του), αφού ο Pierre Bergé ήταν και ο βασικός του συνεταίρος, απλά θα πάψουν να είναι ζευγάρι στο κρεβάτι.


Ό,τι τού στερείται στην ζωή, πάντως, θα συνεχίσει να τού δίνεται στις πασαρέλες ως παγκόσμια καταξίωση. Και τα '80s θα είναι ένας συνεχής θρίαμβος για τον Οίκο YSL, ενώ τις τρεις επόμενες δεκαετίες, χάρη και στην σοφή επιλογή προσώπων (ο Tom Ford, για παράδειγμα), δεν θα πάψει ποτέ να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Ο ίδιος ο Yves Saint Laurent, πάντως, θα αρχίσει να αποχωρεί σιγά σιγά από όλο και περισσότερες δραστηριότητες, λόγω της κλονισμένης υγείας του και των ψυχολογικών τραυμάτων που αδυνατεί να επουλώσει. Το 2002 ανακοινώνει ότι αποχωρεί οριστικά από την ενεργό δράση. Καθώς μεγαλώνει και σε ηλικία, τα προβλήματά του γίνονται όλο και πιο έντονα. Τελικά θα φύγει από την ζωή την 1η Ιουνίου του 2008, κτυπημένος από τον καρκίνο.

01

13