Κατάψυξη ωαρίων για ιατρικούς λόγους: Οι ασθένειες που υπονομεύουν τη γονιμότητα

Η κατάψυξη ωαρίων αναπτύχθηκε αρχικά ως μέθοδος για τις γυναίκες που λόγω σοβαρών παθολογικών καταστάσεων, θα αντιμετώπιζαν στο μέλλον δυσκολίες γονιμότητας.

Τα τελευταία χρόνια ωστόσο, η μέθοδος επιλέγεται και για κοινωνικούς λόγους, καθώς επιτρέπει στις γυναίκες να "παγώσουν" τη γονιμότητά τους και να αποκτήσουν μεγαλύτερο έλεγχο στον οικογενειακό τους προγραμματισμό, ανάλογα με την προσωπική τους ζωή, την επαγγελματική ή οικονομική τους κατάσταση.

Η κατάψυξη ωαρίων, είναι μια διαδικασία κατά την οποία τα ωάρια μιας γυναίκας συλλέγονται, καταψύχονται και αποθηκεύονται για χρήση στο μέλλον. Η ασφαλής αυτή μέθοδος δίνει στις γυναίκες τη δυνατότητα να διατηρήσουν τα ωάριά τους στην ηλικία που τα κατέψυξαν και να τα χρησιμοποιήσουν αργότερα.

Η διαδικασία αυτή, αποτελεί πραγματικά δώρο για τις γυναίκες που είναι αντιμέτωπες με κάποια ιατρική πάθηση η οποία επηρεάζει ή πρόκειται να επηρεάσει την γονιμότητά τους.

Όπως αναφέρει ο Δρ Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, Ιατρός Αναπαραγωγής, Μαιευτήρας – Χειρουργός – Γυναικολόγος, Μέλος του Δ.Σ. του Institute of Life στο ΙΑΣΩ, "το όφελος της κατάψυξης ωαρίων είναι η προστασία της γονιμότητας ενόψει μιας ιατρικής θεραπείας, χειρουργικής επέμβασης ή προοδευτικής ασθένειας που μπορεί να επηρεάσει την υγεία του αναπαραγωγικού συστήματος. Η επιλογή της κατάψυξης των ωαρίων είναι προσωπική και μοναδική για κάθε άτομο που επιλέγει να το κάνει".

Ιατρικές ενδείξεις για την κατάψυξη ωαρίων

Η κατάψυξη ωαρίων βοηθά τη γυναίκα να αυξήσει τις πιθανότητες να αποκτήσει παιδί με το δικό της βιολογικό υλικό, σε περίπτωση που έρθει αντιμέτωπη με κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας, το οποίο πιθανόν να έχει επιπτώσεις στη γονιμότητα.

Τέτοιες καταστάσεις μπορεί να είναι:

Ακτινοθεραπεία

Κατά την ακτινοθεραπεία για την αντιμετώπιση του καρκίνου, ακτίνες υψηλής ενέργειας στοχεύουν συνήθως καρκινικά κύτταρα που εντοπίζονται σε μια συγκεκριμένη περιοχή, όπως π.χ. η λεκάνη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ωοθήκες μπορεί να απορροφήσουν μέρος της δόσης ακτινοβολίας. Αν η ακτινοβολία στοχεύει τον εγκέφαλο μπορεί να επηρεάσει την υπόφυση, η οποία είναι υπεύθυνη για την παραγωγή των ορμονών που σχετίζονται με την ωορρηξία.

Χημειοθεραπεία

Τα φάρμακα χημειοθεραπείας σκοτώνουν επί της ουσίας καρκινικά κύτταρα, επηρεάζοντας όμως όλο το σώμα και ειδικά τα ωοκύτταρα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε πρώιμη εμμηνόπαυση ή πρόωρη ανεπάρκεια των ωοθηκών.

Ιστορικό πρώιμης εμμηνόπαυσης

Αν και ακόμα δεν έχει αποσαφηνισθεί η επίδραση του οικογενειακού ιστορικού πρόωρης εμμηνόπαυσης, είναι ένας παράγοντας που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε συνδυασμό με την πλήρη κατάσταση του αναπαραγωγικού συστήματος.

Ενδομητρίωση

Όταν μία γυναίκα έχει ενδομητρίωση, ιστός παρόμοιος με τον ιστό που καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας, αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα σε άλλα πυελικά όργανα όπως στην ουροδόχο κύστη, τις σάλπιγγες ή τις ωοθήκες. Αυτό συχνά απαιτεί χειρουργική επέμβαση, η οποία μπορεί να επηρεάσει τις ωοθήκες και άρα την γονιμότητα.

Αυτοάνοσα νοσήματα

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση αυτοάνοσων νοσημάτων, επηρεάζουν το αναπαραγωγικό σύστημα καθώς υπάρχει περίπτωση να προκαλέσουν πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια.

Τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται συνήθως σε ασθένειες όπως οι μυοπάθειες, το σκληρόδερμα, ο λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η σκλήρυνση ή η αγγειίτιδα.

Αφαίρεση ωοθηκών (ωοθηκεκτομή)

Υπάρχουν ιατρικές καταστάσεις, όπου κρίνεται αναγκαία η αφαίρεση ωοθηκών. Επειδή η διαδικασία κατάψυξης ωαρίων απαιτεί 2-3 εβδομάδες, θα πρέπει η ασθενής να συνεννοηθεί με τον γιατρό της, ανάλογα με το αν επείγει η αντιμετώπιση της νόσου.

Κάποια από τα ιατρικά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα με αφαίρεση ωοθηκών, είναι η συστροφή των ωοθηκών, η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου ή αποστήματα στις σάλπιγγες.

Τα μη επείγοντα ιατρικά προβλήματα που δίνουν ένα χρονικό περιθώριο, είναι η ενδομητρίωση, οι κύστεις ωοθηκών ή η προληπτική υστερεκτομή λόγω οικογενειακού ιστορικού καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών.

Γενετικές διαταραχές

Χρωμοσωμικές ανωμαλίες, όπως το σύνδρομο Turner ή το σύνδρομο εύθραυστου Χ, αυξάνουν τον κίνδυνο πρώιμης ωοθηκικής ανεπάρκειας, δηλαδή της ταχύτερης μείωσης του αποθέματος των ωοθηκών.

"Όταν η απόφαση για κατάψυξη ωαρίων, λαμβάνεται για ιατρικούς λόγους, χρειάζονται συνδυαστικές κινήσεις, έτσι ώστε να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος. Απαιτείται επικοινωνία όχι μόνο με τον γιατρό αναπαραγωγής αλλά και με γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, ανάλογα με την ιατρική κατάσταση.

Η διεπιστημονική ομάδα πρέπει να εξετάσει εάν υπάρχουν αντενδείξεις, αλληλεπιδράσεις φαρμάκων ή μακροχρόνιες παρενέργειες που μπορεί να προκύψουν από τη διατήρηση της γονιμότητας. Τα μέλη της ιατρικής ομάδας πρέπει να εξηγήσουν αναλυτικά την διαδικασία και τα προβλήματα που ενδεχομένως προκύψουν, πριν η ασθενής λάβει την απόφαση κατάψυξης ωαρίων", καταλήγει ο κ. Ι. Βασιλόπουλος.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ο Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος είναι μαιευτήρας-χειρουργός-γυναικολόγος που ειδικεύεται στην γυναικολογική ενδοκρινολογία και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα σπουδών στη λαπαροενδοσκοπικη χειρουργική του Πανεπιστημίου Rene Descartes στο Παρίσι.(Université Paris V)

Από το Σεπτέμβριο του 2015 υπήρξε συνιδρυτής και εξακολουθεί να τελεί ως Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής INSTITUTE OF LIFE – IASO .
Αποφοίτησε από τη Λεόντειο Σχολή και έλαβε ιατρικό πτυχίο από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1998.
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας στο Ελληνικό Ναυτικό ως ιατρός, μετέβη στην Ελβετία, όπου και εκπαιδεύτηκε στην ειδικότητα της μαιευτικής και γυναικολογίας, ως μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος που θέσπισε η Ελβετική Εταιρεία Γυναικολογίας και Μαιευτικής.

Κατά τη διάρκεια της πολυετούς παραμονής του στην Ελβετία, κέρδισε τον τίτλο του Chef de Clinique.

Μετά την ειδικότητά του στην μαιευτική και γυναικολογία, ακολούθησε τον διεθνούς φήμη καθηγητή Γενεύης ,Dominique de Ziegler στο Παρίσι , όπου και εξειδικεύτηκε στην Γυναικολογική Ενδοκρινολογία και την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή μέχρι το τέλος του 2009.

Στις αρχές του 2010, έπειτα από μια 10ετια , επέστρεψε μόνιμα στην Αθήνα στο Μαιευτήριο ΙΑΣΩ .Είναι παντρεμένος με την επεμβατική ακτινολόγο και υπεύθυνη του τμήματος Παιδοακτινολογίας του νοσοκομείου Ιασώ Παίδων , Χρυσάνθη Χλαπουτάκη και έχουν αποκτήσει μια κόρη.