Τελικά ποιες μάσκες είναι πιο αποτελεσματικές στη διάρκεια της πανδημίας;
Σίγουρα έχεις αναρωτηθεί κάποια στιγμή
Κάποτε όταν βγαίναμε από το σπίτι τσεκάραμε αν έχουμε πάνω μας λεφτά, κινητό και κλειδιά. Τους τελευταίους μήνες, και κυρίως από τότε που η μάσκα έγινε υποχρεωτική και στον εξωτερικό χώρο, ψάχνουμε να δούμε αν έχουμε επάνω μας μάσκα προτού κλειδώσουμε την πόρτα του σπιτιού. Ωστόσο δεν γίνεται έστω μια φορά να μην έχεις αναρωτηθεί κάτι πολύ απλό.
Ποια μάσκα εν τέλει είναι πιο αποτελεσματική στη διάρκεια της πανδημίας ενάντια στον κορονοϊό; Για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Duke στο Durham της Βόρειας Καρολίνας, επινόησαν ένα απλό πείραμα για να εξετάσουν την αποτελεσματικότητα των κοινώς διαθέσιμων μασκών, εκτιμώντας τον αριθμό των σταγονιδίων που μεταδόθηκαν μέσω κάθε αντικειμένου που φορούσε κατά τη διάρκεια της κανονικής ομιλίας. Μετρήθηκαν επίσης αναπνευστικά σταγονίδια που παράγονται χωρίς κάλυψη προσώπου.
Η μελέτη αναπτύχθηκε από ένα πρακτικό ερώτημα σχετικά με το ποιες μάσκες προσώπου θα μπορούσαν να προστατεύσουν βασικούς εργαζόμενους και άλλους ευάλωτους πληθυσμούς στην κοινότητα, σημειώνει ο Eric Westman, MD, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο Duke και ένας από τους συντάκτες της μελέτης. Ενώ υπάρχει πολλή έρευνα για αναπνευστήρες N95 και χειρουργικές μάσκες που χρησιμοποιούνται σε περιβάλλον υγειονομικής περίθαλψης, «υπάρχει πολύ λίγη επιστήμη γύρω από τις μη ιατρικές μάσκες», λέει στο Health.
Οι ερευνητές δοκίμασαν 14 διαφορετικές μάσκες προσώπου και μια σειρά από πολυπροπυλένιο. Για κάθε δοκιμή, ηχογράφησαν περίπου 40 δευτερόλεπτα βίντεο. Τα πρώτα 10 δευτερόλεπτα χρησίμευσαν ως βασική γραμμή. Κατά το επόμενο διάστημα των 10 δευτερολέπτων, ο ομιλητής επανέλαβε τη φράση «Μείνετε υγιείς, άνθρωποι» πέντε φορές. Ακολούθησε μια περίοδος παρατήρησης 20 δευτερολέπτων. Η ομάδα διεξήγαγε το πείραμα 10 φορές για κάθε μάσκα και υλικό στη μελέτη και για τη δοκιμή ελέγχου χωρίς μάσκα. Ένας υπολογιστής αλγόριθμος μέτρησε τον αριθμό των αναπνευστικών σωματιδίων σε κάθε βίντεο.
Η τοποθετημένη μάσκα Ν95 αποδείχθηκε η καλύτερη συνολικά, με μετάδοση σταγονιδίων κάτω του 0,1%. Με άλλα λόγια, εξηγεί ο Δρ Westman, αυτές οι μάσκες εμπόδισαν τη μετάδοση περίπου 99% των αναπνευστικών σταγονιδίων. Οι σφιχτές μάσκες N95, ο τύπος που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη, δεν συνιστώνται για το ευρύ κοινό λόγω των επίμονων ελλείψεων, σημειώνει η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων.
Επόμενο καλύτερο αποτέλεσμα είχαν οι χειρουργικές μάσκες τριών επιπέδων, οι οποίες μπλοκάρουν το 95% της μετάδοσης, σύμφωνα με τον Δρ Westman. Αρκετές βαμβακερές μάσκες δύο στρωμάτων είχαν επίσης καλή απόδοση. «Τα βαμβακερά ήταν σχεδόν εξίσου καλά με τα χειρουργικά και τα Ν95», προσθέτει.
Ίσως πιστεύεις ότι οποιαδήποτε μάσκα προσώπου θα ήταν καλύτερη από καθόλου μάσκα, αλλά μερικές από τις επιλογές προσφέρουν πολύ λίγη προστασία. «Φυσικά μια μπαντάνα ή μια γκέτα… δεν λειτούργησε καθόλου», αναφέρει ο Δρ Westman. Η μπαντάνα διπλού στρώματος μπλόκαρε μόνο το 50% των αναπνευστικών σταγονιδίων, ενώ οι δοκιμές ενός μονού στρώματος φούτερ δείχνουν ότι «μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα».
Ακολουθεί μια φωτογραφία και των 14 μασκών που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη (το κάλυμμα του προπυλενίου δεν συμπεριλήφθηκε εδώ), μαζί με την απόδοση των μασκών, από την καλύτερη έως τη χειρότερη, με τους αντίστοιχους αριθμούς φωτογραφιών σε παρένθεση.
Η σειρά αποτελεσματικότητας ήταν η ακόλουθη:
1. Εφαρμοστή μάσκα N95 χωρίς βαλβίδα εκπνοής (η φωτό νο.14)
2. Χειρουργικές μάσκες τριών επιπέδων (η φωτό νο.2)
3. Μάσκα από βαμβάκι-πολυπροπυλένιο (η φωτό νο.5)
4. Μάσκα δύο στρώσεων από πολυπροπυλένιο (η φωτό νο.4)
5. Βαμβακερή πλισέ μάσκα δύο στρώσεων (η φωτό νο.13)
6. Βαμβακερή πλισέ μάσκα δύο στρώσεων (η φωτό νο.7)
7. Μάσκα N95 με βαλβίδα εκπνοής (η φωτό νο.2)
8. Βαμβακερή μάσκα δύο στρώσεων “Olson style” (η φωτό νο.8)
9. Μάσκα Maxima AT ενός στρώματος (η φωτό νο.6)
10. Πλισέ μάσκα ενός στρώματος (η φωτό νο.10)
11. Βαμβακερή πλισέ μάσκα δύο στρώσεων (η φωτό νο.9)
12. Πλεκτή μάσκα (η φωτό νο. 3)
13. Μπαντάνα διπλού στρώματος (η φωτό νο.12)
14. Καθόλου μάσκα
15. Λαιμουδιέρα φλις (η φωτό νο.11)