Η Σοφία Δημοπούλου μιλάει για το νέο της βιβλίο & ενθαρρύνει κάθε γυναίκα να πιστέψει στον εαυτό της

Ανθή Μιμηγιάννη
Η Σοφία Δημοπούλου μιλάει για το νέο της βιβλίο & ενθαρρύνει κάθε γυναίκα να πιστέψει στον εαυτό της

Με αφορμή το βιβλίο της «Καλύτερα να σ’ έλεγαν Λισσάβω», θέλαμε να ανακαλύψουμε τη δεύτερη και τρίτη ανάγνωση της συγγραφέα. 

Η Σοφία Δημοπούλου, είναι μια δυναμική γυναίκα, και ως δυναμική γυναίκα διατηρεί άψογες σχέσεις με τον ρομαντισμό. Ο μεγαλύτερός της φόβος είναι η αρρώστια και η ευτυχία για εκείνη είναι συνώνυμη με την οικογένεια. Έχει ταυτίσει τη ζωή της με τη ροκ μουσική, το μεγαλύτερο ελάττωμά της είναι η τελειομανία της και το αμέσως επόμενο η ισχυρογνωμοσύνη. Η επιμονή και η υπομονή είναι τα δυνατά της χαρακτηριστικά και επειδή απεχθάνεται την κολακεία, κάπου εδώ ο λόγος πάει σε εκείνη:

Κυρία Δημοπούλου, στη δική μου ζωή, είστε ο δεύτερος άνθρωπος που γνωρίζω (έστω και ως αναγνώστρια) που έχει τελειώσει ΕΜΠ (η πρώτη είναι η αδερφή μου) και που «ξέφυγε» από τη θετική κατεύθυνση και πήγε τις ανησυχίες της σε θεωρητικά μονοπάτια. Σε αντίθεση με την αδερφή μου που έχει τα βιβλία της σφραγισμένα σε ένα ντουλάπι, εσείς έχετε κυκλοφορήσει έξι στο σύνολο. Αναρωτιέμαι πώς γεφυρώσατε δύο φαινομενικά αντίθετα άκρα και πώς σας επηρέασε αυτή η διαδρομή.

Όπως το είπατε, φαινομενικά είναι αντίθετα άκρα, στην πράξη όμως είναι αδύνατον να ακολουθείς μια θετική επιστήμη δίχως να είσαι ακριβής στη χρήση της γλώσσας, πράγμα απαραίτητο για να υπηρετήσεις και τη λογοτεχνία. Σκεφτείτε τους ορισμούς της χημείας ή τις έννοιες των μαθηματικών, πώς θα μπορούσαν να διατυπωθούν με σαφήνεια αν κάποιος δεν χρησιμοποιήσει τις ακριβείς λέξεις; Η γλώσσα λοιπόν ως εργαλείο είναι το κλειδί και στις θετικές επιστήμες και στη λογοτεχνία. Και βέβαια η φαντασία, που οξύνεται μέσα από τις θετικές επιστήμες. Ίσως πάλι είναι η ανάγκη – σε μένα αυτό ισχύει απόλυτα- να ξεφύγουμε από την κυριαρχία των αριθμών.

Θεωρώ μάταιο να ρωτήσω τις προσλαμβάνουσές σας αναφορικά με ποίηση και συγγραφή. Όπως με τη μουσική που ακούσαμε έτσι και με τα βιβλία που μας καθόρισαν και μας επηρέασαν είναι ένα σύνολο πραγμάτων συνδυαστικά με τις αναμνήσεις μας που μας έφτασαν «εδώ». Δεν μπορώ όμως να μη ρωτήσω ποιος είναι «εκείνος» ο στίχος, η πρόταση, η λέξη, που είναι βαθιά χαραγμένος/η στο μυαλό σας και που επαναλαμβάνετε όταν όλα είναι καλά ή όταν όλα είναι χάλια.

«Δε ζυγιάζω, δε μετρώ, δε βολεύουμαι! Ακολουθώ το βαθύ μου χτυποκάρδι». Η αγαπημένη μου φράση από την Ασκητική του Νίκου Καζαντζάκη στριφογυρίζει συχνά στο νου μου και σηματοδοτεί τη σκέψη μου και τα συναισθήματά μου.

Ποιος είναι ο συγγραφέας που σας δυσκόλεψε περισσότερο στη ζωή σας-για όποιο λόγο.

Ο Τζέιμς Τζόυς. Ούτε την αγρύπνια των Φίννεγκαν, ούτε και τον Οδυσσέα κατάφερα να τελειώσω. Πυκνά βιβλία, με ιδιαίτερο αφηγηματικό ύφος, διαβάζοντάς τα ένιωθα πως έπλεεα σε χυλό. Ίσως επιχειρήσω μια εκ νέου ανάγνωση κάποια στιγμή.

Αισθάνομαι πως έχουμε περισσότερο από ποτέ ανάγκη να έρθουμε σε επαφή με τα βιβλία. Ποια είναι τα βαθύτερα αίτια ή αλλιώς η δεύτερη ανάγνωση αυτής της ανάγκης;

Γιατί στα βιβλία μπορούμε να ζήσουμε χίλιες διαφορετικές ζωές, να ζήσουμε περιπέτειες από την άνεση του καναπέ μας, να διερευνήσουμε τους εαυτούς μας, να καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθηση. Ο μοναχικός πια τρόπος ζωής μας αναγκάζει να στραφούμε στα βιβλία, για να βρούμε όλα αυτά σε συμπύκνωση. Γι’ αυτό τώρα, περισσότερο από ποτέ έχουμε ανάγκη αυτή την επαφή.

Οι δύο πρώτες ώρες στα μαθητικά μας χρόνια ήταν η γλώσσα. Η σημερινή εποχή της ταχύτητας, των social media και των emoji δυστυχώς την υπονομεύουν. Τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να γίνει ένα καλό update στο λεξιλόγιο;

Η γλώσσα είναι κάτι ζωντανό, οπότε πρέπει να αποδεχτούμε πως αφού η καθημερινότητά μας έχει γίνει γρήγορη, τον ίδιο ρυθμό θα ακολουθήσει μοιραία και η γλώσσα. Δεν μπορούμε να το εμποδίσουμε αυτό, μπορούμε όμως να δυναμώσουμε τη φιλαναγνωσία, ώστε να ανακαλύψει όλο και περισσότερος κόσμος, κυρίως οι νέοι μας, την ομορφιά των λέξεων και των αποχρώσεων των συναισθημάτων που μπορούν αυτές να περιγράψουν.

Η τρίτη ώρα στο σχολείο ήταν τα μαθηματικά, ένα μάθημα που καθόρισε την εξέλιξή σας επαγγελματικά. Είστε άνθρωπος που σε κάθε πρόβλημα στη ζωή αναζητάτε τη λύση. Υπήρξε περίοδος στη ζωή σας που αποφύγατε συνειδητά να βρείτε τη λύση ώστε να δημιουργήσετε στο συγγραφικό σας κομμάτι;

Πρωτίστως είμαι μηχανικός, οπότε είναι μέσα στην καθημερινότητά μου να αναζητώ λύση στο κάθε πρόβλημα. Και στη συγγραφή έχω βρεθεί μπροστά σε προβλήματα που αναζητούν λύση. Όχι, δεν αποφεύγω ούτε τα προβλήματα, ούτε την αναζήτηση λύσης σε κανένα τομέα της ζωής μου. Η συγγραφή είναι δουλειά, γράφεις με το μυαλό, όχι με το συναίσθημα, οπότε όταν προκύπτει το πρόβλημα, απαιτεί εγρήγορση και προσπάθεια να το ξεπεράσεις.

Σας έχει κοστίσει στη ζωή σας η υπερ-ανάλυση;

Δεν είμαι από αυτούς που υπεραναλύω, αντίθετα πιστεύω πως η ζωή απαιτεί και λίγο να αφεθείς στη μαγεία της. Παίρνω τη ζωή όπως έρχεται, χωρίς να πρέπει να εξηγώ τα πάντα.

Λένε πως οι συγγραφείς έχουν πολλά «ανείπωτα» και δύσκολα τούς κατάλαβαν οι γύρω τους. Έχω την υποψία, πως είστε μια γυναίκα που είναι δύσκολο για κάποιον να αποκωδικοποιήσει. Το να εμπλακείτε με τη συγγραφή ήταν ένα είδος «δήλωσης»;

Όπως κάθε άνθρωπος, έχω κι εγώ πολλές πλευρές. Η συγγραφή, όπως και κάθε τέχνη, είναι ένας τρόπος επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Όχι πως δεν μπορώ να εκφραστώ αλλιώς- είμαι γενικά πολύ κοινωνικός άνθρωπος, αλλά είναι ο δικός μου τρόπος να αποκωδικοποιήσω εγώ τον κόσμο, όχι για να αποκωδικοποιήσουν οι άλλοι εμένα.

Ποια είναι η σχέση σας με τον χρόνο; Σαφέστατα, η ερώτησή μου δεν αφορά την ηλικία αλλά το πώς τον αξιοποιείτε και αν ποτέ αισθανθήκατε πως χάσατε το χρόνο σας κάπου.

Δεν με απασχολεί ο χρόνος που περνάει, έτσι κι αλλιώς ο χρόνος είναι απλά μια διάσταση επινοημένη για να μπορούμε να συντονίζουμε τις ζωές μας, τίποτα περισσότερο. Όχι, δεν λυπάμαι για χρόνο που ξοδεύτηκε σε κάτι που δεν τελεσφόρησε, γιατί όλα στη ζωή είναι εμπειρίες που μας διαμορφώνουν. Είμαι όλα όσα έχω ζήσει, ακόμα κι αυτά που αποδείχτηκαν περιττά και «χάσιμο» χρόνου. Παρ’ όλ’ αυτά, προσπαθώ να γεμίζω το χρόνο μου δημιουργικά και να απολαμβάνω την κάθε στιγμή είτε δουλεύω, είτε γράφω, είτε απλά χαζεύοντας τη θάλασσα.

Η σχέση σας με το παρελθόν είναι μια σχέση εξάρτησης; Ποιο το κόστος στο «καθημερινό σήμερά σας»;

Κοιτάω πάντα μπροστά. Το παρελθόν το χρησιμοποιώ μόνο ως πηγή έμπνευσης στη συγγραφή και ως δεξαμενή εμπειριών απ΄ τις οποίες διδάσκομαι. Δεν προσκολλούμαι στις αναμνήσεις, τις κουβαλώ τρυφερά, ακόμα και αν αφορούν γεγονότα που με έχουν πληγώσει. Όλα είμαι εγώ.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα που πήρατε στη ζωή σας μέσα από μια δυσκολία;

Πως πρέπει και μπορώ να στηρίζομαι στις δικές μου δυνάμεις. Δεν χρειάζομαι ξένες πλάτες να ακουμπήσω, έχω μέσα μου όση δύναμη χρειάζομαι για να τα καταφέρω.

«Καλύτερα να σ’ έλεγαν Λισσάβω»: Το έκτος σας βιβλίο, τι σηματοδοτεί σε αυτή τη φάση της ζωή σας; Γιατί καταλήξατε σε αυτόν τον υπέροχα ρομαντικό και έξυπνο τίτλο;

Σηματοδοτεί την αλλαγή και το φόβο μας γι΄ αυτήν. Ο ήρωάς μου ο Νάσιος, αναπολεί τη Λισσάβω των παιδικών του χρόνων, που πια έχει γίνει Λίζα, και μαζί αναπολεί την αγνότητα και την χαρά της παιδικής του ηλικία. Τα πράγματα και οι καταστάσεις αλλάζουν, αλλάζουμε κι εμείς μαζί τους κι αυτό είναι ζωή. Τα πάντα ρέουν, ακόμα και τα ονόματα.

Για ποιο λόγο είχατε την ανάγκη να πείτε τώρα αυτή την ιστορία;

Ήθελα να πω αυτή την ιστορία εδώ και χρόνια, τώρα όμως ολοκλήρωσα την έρευνα που απαιτήθηκε για να στηθεί όλο το ιστορικό φόντο.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο ερώτημα που προκύπτει από αυτό το βιβλίο;

Το πόσο είμαστε οι άνθρωποι δυνατοί να αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές της ζωής μας, πόσο ορθώνουμε το ανάστημά μας στις καταστάσεις με όπλο τις ιδέες, τα ιδανικά και τα πιστεύω μας και βέβαια πόσο μπορεί ο έρωτας να βοηθήσει σ’ αυτό.

Ποια η μεγαλύτερη απάντηση που πήρατε εσείς γράφοντάς το;

Πως οι άνθρωποι, όταν πιστέψουμε σε κάτι, είμαστε ικανοί για τα πάντα και πως ή δύναμή μας είναι τεράστια, αρκεί να τη συνειδητοποιήσουμε.

«Lapis Lazuli η πέτρα που λείπει», «Άλμα θα πει ψυχή», «Σε σωστή ώρα νυχτώνει», «Η ζωή απέναντι», «Πώς υφαίνεται ο χρόνος», είναι τα άλλα πέντε βιβλία. Δεν μπορώ να μην αναφέρω πως οι τίτλοι είναι φιλικοί προς τον αναγνώστη και τον κάνουν να θέλει να διαβάσει το βιβλίο. Η εστίαση στην ουσία, προέρχεται από τη θετική σας κατεύθυνση;

Σίγουρα ναι. Νομίζω έχω εκπαιδευτεί να στοχεύω πάντα κατευθείαν στον πυρήνα των εννοιών, αποφεύγοντας τις τεθλασμένες πορείες.

Έχετε σκεφτεί το περιεχόμενο του έβδομου βιβλίου σας;

Ναι, βέβαια. Έχω ήδη προχωρήσει στη συγγραφή ενός κοινωνικού μυθιστορήματος που εκτυλίσσεται στη δεκαετία του ΄60.

Θα θέλαμε ένα μήνυμα ενδυνάμωσης σε κάθε γυναίκα.

Να πιστέψουμε στους εαυτούς μας και να βρούμε τη δύναμή μας. Και να καταλάβουμε το πόσο ευλογημένες είμαστε.

Ποια είναι η μεγαλύτερη παθογένεια στις ανθρώπινες σχέσεις στην Ελλάδα του 2022;

Ο φόβος μας για την προσωπική επαφή και η αντικατάστασή της με τις εικονικές σχέσεις μέσω διαδικτύου.

Κυρία Δημοπούλου, πιστεύετε στον αληθινό έρωτα;

Πιστεύω στον έρωτα και τη δύναμή του, είναι ο τρόπος που έχει η φύση να μας κρατήσει ζωντανούς και να μας εξελίξει. Τι θα ήταν η ζωή μας δίχως το χτυποκάρδι του;

«Καλύτερα να σ’ έλεγαν Λισσάβω» | Το νέο μυθιστόρημα της Σοφίας Δημοπούλου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός

E3WFYLLO.jpg

Ρουμλούκι Ημαθίας, 1911. Τότε ξεκινά η ιστορία του Νάσιου και της Λισσάβως. Τα δυο παιδιά θα ζήσουν μαζί το πέρασμα από την Τουρκοκρατία στην ελεύθερη Ελλάδα. Η ζωή θα τους χωρίσει, όμως η αγάπη τους, άφθαρτη στον χρόνο, δεν έχει πει την τελευταία της λέξη…

Η Σοφία Δημοπούλου επιστρέφει με το έκτο της βιβλίο, «Καλύτερα να σ’ έλεγαν Λισσάβω», το οποίο κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Ένα δυνατό μυθιστόρημα για τον έρωτα, τη φιλία, τη δύναμη μιας ιδέας, την περιπέτεια, όχι μόνο δύο εραστών, αλλά και μιας χώρας, της Ελλάδας, μέσα στο πέρασμα του χρόνου.

Όπως σημειώνει η συγγραφέας: «Αυτό το βιβλίο ξεπήδησε από την δική μου αγάπη για τη Δυτική Μακεδονία, έναν τόπο με τον οποίον με συνδέουν άσβεστοι συναισθηματικοί δεσμοί και όπου πάντα νοερά θα επιστρέφω. H ιδέα ξεκίνησε πολλά χρόνια πριν, τότε που μαθαίνοντας παραδοσιακούς χορούς σ’ έναν λαογραφικό Σύλλογο, ήρθα σε επαφή με το τραγούδι “Της Λισσάβως” και μέσα από αυτό γεννήθηκε η κεντρική ηρωίδα, που μου υπαγόρευσε τον τόπο και το χρόνο. Κι όταν συνάντησε το Νάσιο, η ιστορία της είχε ήδη αρχίσει».

Ταυτότητα βιβλίου

Τίτλος: Καλύτερα να σ’ έλεγαν Λισσάβω
Συγγραφέας: Σοφία Δημοπούλου
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Είδος: Μυθιστόρημα
Έκδοση: Οκτώβριος 2021
Σελίδες: 408
Δείτε ένα βίντεο για το βιβλίο εδώ: https://bit.ly/33AEah9

Λίγα λόγια…

… για το βιβλίο

Ο Νάσιος και η Λισσάβω μεγαλώνουν στο Νησί, ένα χωριό του Ρουμλουκιού, του Ρωμιότοπου της Ημαθίας, κοντά στη λίμνη των Γιαννιτσών. Η ιστορία τους ξεκινά το 1911, όταν ακόμα ο τόπος τους είναι υπόδουλος στους Τούρκους.

Τα δυο παιδιά θα ζήσουν μαζί τη μετάβαση από την Τουρκοκρατία στην ελεύθερη Ελλάδα, αλλά οι κρατούσες κοινωνικές αντιλήψεις και ένας κυκεώνας γεγονότων σύντομα θα τους χωρίσουν. Όμως ο έρωτας φαίνεται πως έχει το πάνω χέρι: Ούτε η ξενιτιά, ούτε οι πόλεμοι, ούτε οι προσωπικοί λαβύρινθοι, ούτε ακόμα κι αυτή η φυλακή δεν καταφέρνουν να σταματήσουν την επιθυμία και το όνειρο. Κι όταν τα χρόνια περνούν κι η Λισσάβω γίνεται Λίζα, ο Νάσιος αντιλαμβάνεται πως όλα έχουν αλλάξει· τόποι, ιδέες, πολιτική, ήθη, χαρακτήρες. Και με όλα τα μυστικά που τον βαραίνουν, το όνειρό του είναι να ενωθεί μαζί της, έστω και αργά.

Πώς θα καταφέρει να σταθεί, όμως, εμπρός της αγνός έπειτα από όσα τον έχουν στιγματίσει; Πότε θα καταφέρει να αφομοιώσει μέσα του το μυστικό που μόνο εκείνος κατέχει;

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα

Η Σοφία Δημοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, η καταγωγή της όμως είναι από τα Λουσικά, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα έξω από την Πάτρα. Σπούδασε στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό πόλεων και κτιρίων. Εργάστηκε ως μηχανικός στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και ασκεί το επάγγελμά της ως σήμερα. Παράλληλα ασχολείται με τη συγγραφή και την ποίηση και παραδίδει μαθήματα δημιουργικής γραφής, έχοντας ολοκληρώσει το πρόγραμμα «Δημιουργική ανάγνωση και γραφή της πεζογραφίας» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Έχει γράψει άλλα πέντε μυθιστορήματα

Lapis lazuli, η πέτρα που λείπει (2012), Άλμα θα πει ψυχή (2013), Σε σωστή ώρα νυχτώνει (2014), Η ζωή απέναντι (2016), Πώς Υφαίνεται ο Χρόνος (2019), ενώ διηγήματά της έχουν κατά καιρούς συμπεριληφθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά, ηλεκτρονικά μέσα (themachine.gr, fractalart.gr, diastixo.gr) και σε εφημερίδες. Περισσότερες πληροφορίες για την ίδια θα βρείτε στην προσωπική της ιστοσελίδα: www.sophiadimopoulou.gr